Src Belgesi Almama Cezası Nedir?
Araç sürmek her ehliyet sahibi olan kişiler için yasaldır. Trafik kurallarına uyarak, doğru ve dikkatli sürme yöntemi ile 18 yaşını geçmiş herkes araç kullanabilir. Kişiler kendi şahsi aracını yine kendisi veya şirketi için yük, eşya, yolcu, kargo taşımak için kullanabilir. Fakat aracı sürücü belgesi olmadan ticari işler yapmak amacı ile kullanan ve bundan para kazanan kişilerin trafikte yer aldığını bazen görüyoruz. Bu kişiler çoğunlukla trafik çevirmelerinde yakalanır. Ülkemizde motorlu taşıtların kullanılması için ehliyet gerekirken, bu araçları ticari taşımacılık alanında kullanan kişilerin ise ehliyete ek olarak sürücü belgesi alması zorunludur. Yurt içinde veya yurt dışında yük ve yolcu taşımacılığı yapmak isteyen kişilerin uygun sürücü belgesi ve psikoteknik belgesi alması gerekir. Sürücü belgesi olmadan trafikte araç kullanan kişiler ve ticari araç sahipleri hakkında cezai işlem uygulanır. Bu yazıda sizlere SRC belgesinin önemi ve SRC belgesi almamanın cezasından bahsedeceğiz.
Sürücü Belgesi Nedir ve Nasıl Alınır?
Sürücü belgesi; ticari araç kullanmak isteyen kişiler için alınması zorunlu olan yeterlilik belgesidir. Bazı motorlu araçların kullanımı için bu belgeyi alma şartı vardır. Kişilerin yük veya yolcu taşıma durumuna, hangi aracı süreceklerine ve şahsi ve şirket aracı olup olmamasına bağlı alınacak belgenin kapsamı da değişir. Kara Yolları Trafik Kanununda; araç sürücülerinin sürücü belgesini alması için en az lise mezunu ve 18 yaşını geçmiş kişiler olması gerekir. Sürücü belgesi almak isteyen kişilerin ehliyetinin olması gerekir. Ehliyet; İç İşleri Bakanlığının yetki verdiği kurum ve kuruluşlar tarafından verilir. Eğer 18 yaşını geçmiş iseniz SRC belgesi almak için İç İşleri Bakanlığından yetki almış sürücü kurslarından birine kayıt yaptırabilirsiniz. Bu kayıt aşamasında sağlık raporu, sicil kaydı gibi belgeler bakanlığa gönderilir. Bakanlık onay verdiği andan itibaren kişi, kurs ücretini ödeyerek derslere başlar. Sürücü kurslarında iki şekilde eğitim verilir. Bu eğitimler yazılı ve uygulamalı olur. Yazılı eğitimde kitaplar, dokümanlar ve hocalar ile sürücü kursundan eğitim alınırken, uygulamalı eğitim ise direksiyon eğitimidir. Direksiyon eğitiminde kişiye araç sürme, park etme gibi önem arz eden araç kabiliyeti kazandırılır. Yazılı derslerde ise; motor ve ilk yardım bilgisi ile trafik kurallarına ait bilgiler verilir. 1 aylık bir eğitimin ardından kişi İç İşleri Bakanlığının hazırladığı yazılı ve uygulamalı sınavlara girmeye hak kazanır. Ehliyet için yazılı sınav 50 sorudan oluşan ve motor, ilk yardım, trafik kuralları konularını kapsayan bir sınavdır. Bu sınavı geçemeyen kişiler ehliyet alamaz. Bu sınavdan başarı kazanan sürücü adayları direksiyon sınavına girmeye hak kazanır. Bu sınavı da geçmeleri halinde araç sürmeye olanak sağlayan ehliyeti alabilir.
Ehliyet almaya hak kazanmış kişiler, ticari amaçla kullanacakları araç için alınması gereken belge olan ”Sürücü Belgesi” kısaca SRC belgesini alabilir. Bu belge muafiyetli yahut kurslu olarak alınır. Bu konuda kullanılacak ticari araca göre araştırılıp karar varılır. Ayrıca 2003 yılının öncesinde ehliyet almışsanız; T.C Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından yapılan sınava veya kursa gitmeden muafiyetli olarak belgeyi alabilirsiniz. 2003 sonrasında ise bakanlığın yetki verdiği eğitim kurumlarından birinden kurs alma zorunluluğu bulunuyor. Bu kursa katılım gösteren kişilerin bakanlık tarafından yapılan 50 soruluk sınavdan 100 puan üzerinden en az 60 puan alması gerekir. Böylece sürücü belgesi almaya hak kazanılır. Ticari taşımacılık için mutlaka sürücü belgesi ve psikoteknik belgesi olması gerekir. Kara Yolları Taşıma Kanununda; ticari taşımacılık yapacak olan araç sahipleri, firmalar ve sürücülerin psikotenik belgesi ve SRC belgesi bulundurma zorunluluğu vardır. Bu iki belgenin sahibi olmayan kişiler ve araç sahipleri hakkında cezai işlem uygulanır. Bu işlem idari para cezası şeklinde uygulanıyor.
Sürücü Belgesi Çeşitleri?
Sürücü belgeleri 4 çeşittir. Bunlar;
- SRC 1 Belgesi: Uluslar arası yolcu taşımacılığı yapacak olan kişiler için,
- SRC 2 Belgesi: Yurt içinde yolcu taşımacılığı yapacak kişiler için,
- SRC 3 Belgesi: Uluslar arası yük ve yolcu taşımacılığı yapacak kişiler için,
- SRC 4 Belgesi: Yurt içinde yük ve yolcu taşımacılığı yapacak kişiler için gerekli belgelerdir.
SRC belgesi alabilmek için en az B sınıfı ehliyet sahibi olmak, 65 yaşını aşmamış olmak ve tüm sigorta borç ve primlerini yatırmış olmak ve yapılan sınavda gereken puanı almak gerekir. Sürücü belgesi sahibi olmadan ticari amaçla araç kullanmak cezaya tabidir. Belgesiz yapılan ticari taşımacılık tespit edildiğinde kişiye hem ceza puanı uygulanır hem de para cezası verilir.
SRC Belgesi Almama Cezası
Sürücü belgesi sahibi olmadan hem araç kullanan hem de kullandıran kişiler hakkında cezai işlem uygulanır. Kara Yolları Düzenleme Genel Müdürlüğü yaptığı açıklamada; yurt içinde veya yurt dışında yolcu, yük, kargo veya eşya taşımacılığı yapmak isteyen araç sahiplerinin sürücü belgesi alma zorunluluğu vardır. Eğer araç sahibi veya aracı süren kişi, sürücü belgesi olmadan yurt içinde veya yurt dışında yük, yolcu, kargo veya eşya taşımacılığı yapıyor ise bu durumun tespiti ile hem kişiye hem de aracın sahibine para cezası verilmesi gerektiği belirlenmiştir. Ticari araç sahibi olan kişilerin sürücü belgesi olmayan şoför çalıştırması yasaktır. Sürücü belgesi olmadan ticari araç kullanmasına ve ticari taşımacılık yapmasına izin veren ticari araç sahibi de cezaya tabidir. Trafik Ceza Kanununda SRC belgesi almamanın 2017 yılında yenilenmiş cezaları aşağıdaki tabloda kapsamlı olarak belirtilmiştir. SRC cezası kime kesilir sorusunun da cevabını aşağıdaki tablodan bulabilirsiniz.
SRC’siz araç kullanma cezası yukarıda belirtilmiştir. Sürücü belgesi olmadan ticari araç kullanımı ve ticari taşımacılık yapan kişiler için belirlenen ceza miktarları her yıl değişir. SRC olmadan araç kullanma cezası çok yüksek meblağlarda olmasa bile bu durum tekrar edildiğinde daha ciddi sonuçlar doğurabilir. İkinci bir çevirmede yakalan sürücü ve araç sahibinin aracı trafikten men edilebilir. Ya da yasa kapsamında dava edilebilirler. Sadece sürücü belgesi değil, psikoteknik belgesine sahip olmayan sürücülere de ceza kesilir. Şunu da unutmamak gerekir ki sürücü belgesi olmayan kişiler ve araç sahiplerine ayrı ayrı ceza kesilir. Bu kişilerin cezaları da ayrı ayrı ödemesi gerekir.