Emeklilikte Prim Eksiği Olanlar Ne Yapmalı?
Emeklilik, tüm çalışanların çalışma hayatlarının bitiminde rahat bir şekilde yaşamlarını sürdürmelerini sağlayan bir güvence niteliğindedir. Çalışanların emekli olana kadar karşılaşabilecekleri pek çok farklı durum mevcuttur. Günümüzde çalışanların en sık karşılaştığı problemlerden biri yaşlarının dolmuş olmasına rağmen primlerinin eksik olmasından dolayı emeklilik konusunda sorun yaşamalarıdır.
SGK prim eksiği olanlara düzenleme var mı? Günümüzde düzenlenen yasa tasarıları ile milyonlarca insanı mağdur eden bu sorunun önüne geçilmeye çalışılmaktadır.
Prim Eksiği Olanlar Ne Yapmalı?
Emeklilik için önlerindeki tek engel prim eksiği olanlar artık yeni düzenlemeye göre emekli olabilecekler. Bunun yolu ise eksik primlerin çalışanların borç hanelerine yazılmasından geçiyor. Yapılandırma kanununa göre yaş, prim ve yıl şartını sağlayan tüm BAĞ-KUR çalışanlarına borçlanma yolu ile emeklilik imkanı sunulmuştu. Şimdilerde ise aynı yöntemin SGK güvencesine sahip olan vatandaşlar için uygulanacak. Eğer düzenleme yürürlüğe girerse, artık emeklilik yaşı gelen ancak prime takılan çalışanlara da emekli olma yolu açılmış olacak. Bu sayede emeklilik bekleyen yaklaşık 100 bin kişinin emeklilik hayalleri de gerçeğe dönüşecek.
Ancak birtakım önemli kriterlere de dikkat etmek gerekiyor. Bu kriterlerden bir tanesi işe başlama tarihidir. Örnek vermek gerekirse, askerlik borçlanmasında emeklilik için sadece prim borcu kadar geriye gidilir. Bazen bir ay borçlanmak bile emeklilik yaşının 1 yıl geriye çekilmesini sağlar.
Prim Eksiği Olanlara Emeklilik Ne Zaman Gelir?
SGK güvencesine sahip olanlar için prim borçlanmasının olacağı söyleniyor. Ancak bu eksik primlerin tamamlanması için öncelikle çalışma şartının yerine getirilmesi gerekmektedir. Bu nedenle belirli bir süre hizmet şartının aranması şarttır. Tahmini olarak 1800 gün şartının aranması söz konusu. Eğer bir çalışan yıl ve yaş şartını karşılıyorsa ve ödenmiş 1800 gün primi bulunup prim eksikliğinden dolayı emekli olamıyorsa eksik süreyi prim borçlanması yolu ile tamamlayabilecek. Ancak bu sorun için bir yasanın çıkması halen bekleniyor.
Hangi Kişiler Emeklilikte Prim Borçlanması Yapabilir?
Düzenlemenin kapsamı 4 ayrı başlık altında incelenebilir.
- Mavi kart sahibi olan vatandaşlar
- Prim borcundan dolayı emekli olamayan BAĞ-KUR çalışanları
- Maden işçileri ve çalışanları
- Hamilelik döneminde doğum borçlanmasını kullanan kadınlar
İşe giriş tarihine göre prim borcunun ne kadar süre geriye çekileceği hesaplanabilir. Emeklilikte prim eksiği olanlar için birtakım çalışmalar yapılmaya devam etmektedir. Uygulanacak olan prim miktarı ise %32. Prim borçlarının dolmasını bekleyen BAĞ-KUR çalışanları, sağlık sektöründe faaliyet gösteren çalışanlar, stajyerlik dönemini borçlanmak isteyenler, prim gün sayısında eksiği olanlar bu uygulamadan rahatlıkla yararlanabilirler. Konunun en kısa süre tamamlanarak meclise sunulacağı düşünülmektedir.
Doğum borçlanmasında kadınlar, eksik primlerini yatırarak erken emeklilik durumundan faydalanabilir. Yani yaş ve yıl açısından gerekli şartları tamamlıyorsa, belirli bir süre beklemesine gerek yoktur. 3 çocuğa kadar borçlanarak 6 yıllık bir süre kazanılabilir. Ancak evlat edinildiği zaman çocuğun 2 yaşını doldurmamış olması şarttır.
Erkekler ise askerlik borçlanması yöntemini tercih etmektedir. Askerliğini işe girmeden önce yapanlar, borçlanma yolu ile hem prim şartlarını azaltır hem de 1-2 yıl kadar kazanç elde eder. Ancak yaşı geriye çekebilmek için askerliği işe başlamadan önce yapmak önemlidir. İşe girilen tarih, borçlanmanın süresi açısından belirleyicidir.
Yıpranma payı olan mesleklere de yine erken emeklilik şansı sunulmaktadır. “Fiili Hizmet Süresi Zammı” olarak bilinen bu avantaj, çalışılan sürelere gün eklenerek ve işe giriş tarihi geri bir tarihe çekilerek mümkün olmaktadır. Örneğin: 18 ay çalışmış olan bir kişi 21 ay çalışmış şekilde gösterildiğinde işe girişi 3 ay geri çekilmiş olur. Erken emeklilikte kişinin çalışma hayatına erken başlaması büyük bir avantajdır. Çünkü işe girişin erken olması, erken emekliliğin de önünü açmaktadır.
Konunun en kısa süre tamamlanarak meclise sunulacağı düşünülmektedir. Eğer yasa onaylanırsa; iflastan dolayı işsiz kalan, kepenk kapattığı için primlerini yatıramayan ve işine ara vermek zorunda kalan pek çok esnafın da emekli olması mümkün hale gelecektir.