Yaş Haddinden Emeklilik Mümkün mü?
Son dönemde yapılan düzenlemelerle birlikte emekliliğe hak kazanan kişilerin yüzleri gülse de kimileri için işler biraz daha karışık bir hal aldı. Emeklilerin haklarının iyileştirilmesi adına yürürlüğe sokulan birtakım kanunlar çerçevesinde emekli olabilmek için 3 şart gözetiliyor.
Bu şartlar:
- Yaş,
- Sigortalılık süresi
- Ve prim gün sayısıdır.
Eski düzenlemelere göre sigorta kapsamı dahilindeki bir çalışanın emeklilik yaşı gelmiş olsa dahi prim gün sayısında eksik varsa emekli olması söz konusu değildi. Yeni dönemde bu problem ortadan kaldırıldı. Belirli bir yaşa gelmiş ancak normal yolla emekli olabilmek için gereken prim gün sayısını dolduramamış, yani kısaca çalışma hayatında yeterince varlık gösterememiş kişilere yaş haddinden zorunlu emeklilik hakkı tanındı. Bu hakkını kullanarak yaştan emekli olmak isteyen sigorta kapsamı dahilindeki kişiler için yaştan emeklilik şartları sigorta giriş tarihine göre farklılık gösteriyor.
SSK Yaş Haddinden Emeklilik Şartları
Sosyal Güvenlik Kurumunda yapılan reform ile beraber ilk kez 1 Mayıs 2008 tarihinde ve sonrasında sigortalı olarak çalışan erkeklerin yaş haddinden emekli olabilmeleri için ödeyecekleri prim gün sayısı 4.500 günden 5.400 güne çıkarılmıştır. Ancak yaş haddinden emekli olabilmek için istenen yaş şartı bu tarihten itibaren kademeli olarak artış göstermektedir.
Emeklilik yaşı şartı 5400 prim gününü:
- 31 Aralık 2035 yılına kadar tamamlayan kadınlar için 61,
- 1 Ocak 2036 ile 31 Aralık 2037 yılları arasında tamamlayan kadınlar için 62,
- 1 Ocak 2038 ile 31 Aralık 2039 yılları arasında tamamlayan kadınlar için 63,
- 1 Ocak 2040 ile 31 Aralık 2041 yılları arasında tamamlayan kadınlar içinse 64 olarak belirlenmiştir.
Ayrıca prim gün sayısını 1 Ocak 2042 yılından sonra tamamlayan kadınlar da 65 yaşında emekli olma hakkına kavuşabilecekler. İlk kez 1 Mayıs 2008 yılından sonra sigortalı olarak çalışmaya başlayan erkekler için yaş haddinden emeklilik ise 5.400 prim gününün tamamlandığı tarih baz alınarak belirleniyor.
Bu doğrultuda yapılan hesaplamalara göre;
- 31 Aralık 2035 yılına kadar 5.400 prim gününü tamamlayan erkekler 63 yaşında,
- 1 Ocak 3036 ile 31 Aralık 2037 yılları arasında 5.400 prim gününü tamamlayan erkekler 64 yaşında,
- 5.400 prim gününü 1 Ocak 2038 yılından sonra tamamlayan erkekler ise 65 yaşında emekli olmaya hak kazanabilecekler.
Aşağıdaki yaş haddinden emeklilik hesaplama tablosuna bakarak hesaplama yapabilirsiniz.
BAĞ-KUR Yaş Haddinden Emeklilik Şartları
- 8 Eylül 1999 yılından önce BAĞ-KUR’a giriş yaptıran kadınlarda yaştan emekli olabilmek için 5400 prim gün sayısı ve 56 yaş, erkeklerde ise 5400 prim gün sayısı ve 58 yaş şartı aranıyor.
- 8 Eylül 1999 – 30 Nisan 2008 tarihleri arasında BAĞ-KUR’a giriş yaptıran kadınlarda 5400 prim günü ve 60 yaş, erkeklerde ise 5400 prim günü ve 62 yaş şartı aranıyor.
- İlk kez 1 Mayıs 2008 yılı ve sonrasında BAĞ-KUR’a giriş yaptıran kadınların yaştan emekli olabilmeleri için 5400 prim günü ve 61 yaşını, erkeklerin ise 5400 prim günü ve 63 yaşını tamamlamaları gerekiyor.
Sigorta primlerini düzenli olarak yatıran ve gerekli olan tüm şartları yerine getiren herkesin yaş haddinden emekli olma hakkı mevcuttur.
8 Eylül 1999 senesinden önce sigortalı bir işe giriş yapan:
- SSK’lı kadınların yaştan emekli olabilmeleri için 58 yaş ve 3600 prim gününü,
- Erkeklerin ise 60 yaş ve 3600 prim gününü tamamlamaları gerekmektedir.
8 Eylül 1999 tarihi ve sonrası ile 30 Nisan 2008 senesinden önce sigorta girişi bulunan:
- Kadınların SSK yaştan emekli olabilmesi için aranan şartlar 58 yaşında olmak, 25 yıllık sigortalılık süresine sahip olmak ve 4.500 prim gününü tamamlamış olmaktır.
- Erkekler için aranan şartlar ise 60 yaşında olmak, 4.500 prim günü ve 25 yıllık sigortalılık süresini doldurmuş olmaktır.
8 Eylül 1999 yılından önce BAĞ-KUR’a giriş yaptırmış olan kişiler yaştan emekli olabilmek için:
- Kadınların 5.400 prim gün ve 56 yaşını,
- Erkekler ise 5.400 prim gün ve 58 yaşını tamamlamalıdır.
8 Eylül 1999 ve sonrası ile 30 Nisan 2008 yılından önce BAĞ-KUR’a giriş yaptıran:
- Kadınlar 5.400 prim günü ve 60 yaşını,
- Erkekler ise 5.400 prim günü ve 62 yaşını tamamlamış olmalıdır.
İlk kez 1 Mayıs 2008 senesinde ve sonrasında BAĞ-KUR’a giriş yaptıran:
- Kadınlar yaştan emekli olabilmeleri için 5.400 prim günü ve 61 yaşını,
- Erkekler ise 5.400 prim günü ve 63 yaşını tamamlamaları gerekmektedir.
Emekli Sandığı Yaş Haddinden Emeklilik Şartları
Emekli Sandığı yani değişen ismiyle 4/C için yaş haddinden emekli olabilmek için istenen prim gün sayısı 5400 ancak istenen yaş her mesleğe göre farklılık gösteriyor.
Emekli olabilmek için:
- Yüksek öğretim kurumunda görev yapan öğretim görevlilerinden istenen emeklilik yaş şartı 67′dir.
Milli İstihbarat Teşkilatında kadroya geçirilmek üzere sözleşmeli çalıştırılan kişiler de dahil olmak üzere memurlardan talep edilen emeklilik yaşı da farklılık gösterir.
Emekli olabilmek için:
- Başkan, müsteşar yardımcısı, öğretim kurulu başkanı, hukuk müşaviri, hukuk müşavir başyardımcısı, müşavir, , öğretim kurulu üyesi baş müşavirlerinin yaş haddinden emekli olabilmeleri için 60 yaşında olmaları gerekir.
- Hukuk müşavir birinci sınıf yardımcısı, daire başkanı ve başmüfettiş müşavirliğinin yaş haddinden emekli olabilmeleri için aranan yaş şartı 58 olarak belirlenmiştir.
Gümrük memurlarının yaş haddinden emekli olabilmeleri için aranan yaş şartı da değişmektedir:
- Gümrük koruma memurlarının yaş haddinden emekli olabilmeleri için aranan yaş şartı 50
- Gümrük koruma kısım amirlerinin yaş haddinden emekli olabilmeleri için aranan yaş şartı 55
Emniyet çalışanlarının kademelere göre yaş haddinden emekli olabilmeleri için:
- Emniyet, polis müfettişleri ve emniyet müdürleri için aranan yaş şartı 52,
- Emniyet amirleri ve emniyet müfettiş yardımcılarının yaş haddinden emekli olabilmeleri için aranan yaş şartı 58,
- Komiser, baş komiser ve komiser yardımcıları için aranan yaş şartı 56,
- Polis memurlarının yaş haddinden emekli olabilmeleri için aranan yaş şartı 52,
- Veteriner, tabip, kimyager, eczacı ve dış tabipleri ile deniz subayları ve mühendis, binbaşı ve daha büyük rütbeli olanlar için yaş haddinden emekli olma şartı 57 olarak belirlenmiştir.
- Astsubaylardan subaylığa geçiş yapan kişiler için ise 926 sayılı TSK Personel Kanunu’na göre yaş haddinden emekli olma şartı belirlenmektedir.
Yaş Haddinden Emeklilik Maaşı Ne Kadar?
2018 yılı içinde 4/A yani SSK kapsamında 3600 prim günü üzerinden emekli olacak kişilerin alacakları ortalama emeklilik maaşı 900-1100 TL arasındadır. Ancak yapılan bu hesaplama sigortaları asgari ücret üzerinden ödenen kişiler için geçerlidir. Daha yüksek prim esası ile kazanç sağlayanlar çok daha yüksek emekli maaşı alabileceklerdir.
Eğer çalışma hayatında yaptığınız hizmetlerin tamamına yakınını 2000 yılından önce yaptıysanız yaklaşık olarak alacağınız emekli maaşı 1400-1600 TL arasında, 2000 öncesi ve 2000-2008 yılları arasında ise ortalama olarak 1200-1400 TL arasında olacaktır.