Vergi Dilimi Nedir? Vergi Dilimine Nasıl Girilir?
Vergi, her vatandaşı ilgilendiren önemli bir konudur. Her alanda ödenen vergilerin miktarları bazen oldukça fazla olabiliyor. 2017 yılında ise vergiler ile ilgili düzenlemeler devam ediyor ve bu düzenlemeler ile vergiler üzerinde artış görülebilir. Vergi ödemekle yükümlü olan her vatandaşın vergi dilimini ve bu dilime nasıl gireceğini bilmesi gerekir.
Gelir Vergisi Nedir?
Gelir vergisi; hukukta hak kullanan ve yetki sahibi olan gerçek tüzel kişilerin gelirleri dolayısı ile alınan vergidir. Gelir ibaresi, tüzel kişilikte birinin bir yıl içinde elde kazandığı para ve diğer maddi değerlerdir. Gelir Vergisi Kanununda vergiye tabii unsurlar belirtilir. Bunlar; ticari ve zirai kazançlar, ücretler, serbest meslek kazançları, taşınmaz varlıkların iratları ve diğer iratlardır. Bu kapsamdaki kazançlardan gelir vergisi talep edilir. Gelir vergisini vermeye mükellef olan kişiler ise; ülkemizde ikamet edenler, 1 yılda 6 aydan fazla ikamet eden kişiler, ülkemizde bulunan kurum ve kuruluşların isteği ile yurt dışında çalışanlardır. Bu kişiler kanunda belirlendiği ölçüde vergi verir.
Vergi Dilimi Nedir?
Maaşlı bir işe başladığınızda duymaya aşina olacağınız kavramlardan biri olan vergi dilimi; vergisi alınacak olan kazançların oranını belirleyip, hangi gelirin toplamının kaç oranında vergiye tabii olduğunu gösteren dilimlerdir. Her maaş aralığı ve meslek grubu için vergi dilimleri değişkenlik gösterir. İşe alımlarda kişilerin maaşları brüt maaş üzerinden konuşulur. Daha sonra bu brüt maaş üzerinden her ay SSK primleri, işsizlik sigortası primleri gelir vergisi ve damga vergisi ödemesi yapılır. Brüt maaş miktarına göre kesilen ve yıl içinde artan gelir vergisinin hesaplanma şeklidir.
Ülkemizde vergi dilimleri şu şekilde belirlenmiştir;
- 13,000 TL gelir elde edenler için % 15,
- 13,000- 70,000 TL arası % 20,
- 70,000 – 110,000 TL arası % 27 ,
- 110,000 TL ‘den fazlası için ise % 35 dir.
Brüt Maaş Nedir?
Bir çalışanın hizmet verdiği kurum veya işletmeye çalışması karşılığında aylık olarak hak ettiği maaştır. Brüt ücret adı ile de anılan brüt maaş; çalışanın net maaşı üzerinden SGK primleri, işçi pay ve gelir vergisi gibi kesintilerin de eklenmiş halidir.
Brüt maaş= Net Maaş + İşsizlik primi + SGK işçi primi + Gelir vergisi + Damga vergisi
Brüt ücret üzerinden uygulanan kesintiler SGK primi % 14, Gelir vergisi % 15, damga vergisi % 0, 759 ve işsizlik primi % 1’dir.
Gelir Vergisi Matrahı Nasıl Hesaplanır?
Alınan brüt maaştan SGK primleri ve işsizlik sigortası primleri çıkarıldığında kalan maaş miktarı gelir vergisinin uygulanacağı miktarı meydana getirir. Bu miktar kişiler için gelir vergisi matrahıdır. Gelir vergisi matrahı, Ocak ayından maaş alınan son aya kadar aylık olarak toplanır. Bu tutar kümülatif vergi matrahı olarak adlandırılır. Yani Ocak ayından çalıştığınız yılın son ayına kadar brüt maaştan düşen SGK ve işsizlik primlerinin ardından kalan maaş miktarına denir.
Gelir vergisi matrahı hesaplama örneği; Brüt Maaş: 2000 TL, SGK primi % 14, Gelir vergisi % 15, damga vergisi % 0, 759 ve işsizlik primi % 1’dir.
- Brüt Maaş; 2000* 0, 14=80 TL SGK’ya,
2000 * 0,01=20 TL işsizlik fonuna,
2000 * 0,00759=15,2 TL damga vergisine gider.
- Gelir Vergisi Matrahı=Brüt maaş-(% 14 SGK primi+% 1 işsizlik primi)
2000-(280+ 20)=1700 TL gelir vergisi matrahıdır.
- Gelir vergisi = Gelir Vergisi Matrahı * 0,15 (Gelir vergisi oranı)
1700 * 0,15 = 255 TL gelir vergisidir.
- Net Maaş = (Brüt Maaş – Kesintiler)
2000 TL – (280 TL SGK primi + 20 TL işsizlik fonu + 15,2 TL damga vergisi kesintisi + 255 TL gelir vergisi )= 1421,8 TL net ücrettir.
Vergi Dilimine Nasıl Girilir?
Gelir vergisi matrah tarifesine göre yıla %15 miktarındaki vergi ile başlayan kişiler ücret durumuna istinaden takip eden aylarda %20 oranında olan gelir vergisi dilimine çıkabiliyor. Hatta bazı çalışanlar yıl içinde %27 oranındaki gelir vergisi dilimine de erişebiliyor. Bazı meslek gruplarının aylara göre vergi dilimlerine ne zaman gireceği aşağıda verilmiştir.
Vergi Dilimi Kesintisi Kaç Ay Sürer?
Çalışma yılının 6. ayından sonra o sene içinde belirli olan vergi kesintisi durumu sınır noktasına ulaşınca, takip eden aylarda yeni kesinti %15 olacaktır. Buna göre vergi dilimi kesintilerinin kaç ay süreceği ve hangi dilime geçtikleri kişilerin alacağı maaşa göre belirlenir. 2017 yılında belirlenen dilim kesintisine göre yüksek maaşlı kişilerin Ocak ayından itibaren birkaç ay dahilinde vergi dilimi kesintisine uğraması muhtemeldir. Maaşı düşük olan kişilerin ise yıllık 13.000 TL’ye ulaşması 6. ayı da geçeceği için yeni yılın Ocak ayı verilerine göre vergi kesintisi devam eder.