Kadınların SGK’dan Emekli Olma Şartları Nelerdir?

Kadınların emekli olma şartları çoğu sosyal güvence sisteminde erkeklere göre farklılık gösterir. Kadınlar, uygulamada erkeklere göre daha az çalışma yılı ya da daha az prim ödeme gün sayısı ile emekli olma hakkına sahip olabilir. Eski adıyla SSK, günümüzdeki uygulamasıyla ise SGK 4/a statüsündeki sigortalılık halinde de bu durum aynı şekilde geçerlidir. Belirli süre 4/a statüsünde sigortalı olan, bu süreye ait prim ödeme gün sayısını tam olarak yerine getiren kadınlar, erkeklere göre daha erken yaş sınırına tabi olarak SGK’dan emekli olma hakkını kazanırlar.

Kadınlarda Emeklilik Yaşı Nasıl Hesaplanır?

SGK’dan emekli olma şartları belirlenirken; emeklilik yaşı, çalışma süresi ve ödenen prim ödeme günü sayısı bakımından yıllar içerisinde değişikliklere gidilmiştir. Emeklilik yaşı giderek daha ileri bir alt sınıra çekilirken; prim ödeme günleri ve çalışılması beklenen süreler artırılmıştır. Bu nedenle “Kadınlarda emekli olmak için kaç gün gerekli?” sorusunun cevabı her bir kadın çalışan için farklılık gösterir. İşe başlama tarihi esas alınmak üzere, tüm çalışanlar için kazanılmış haklardan muaf olmayacak şekilde emeklilik tarihi hesaplanması beklenir.

İşe giriş tarihi ayrımında esas alınması gereken tarihler aşağıdaki gibidir. Bu tarih aralıklarına göre kadınlarda emeklilik tablosu hesaplanırken farklı metotlar uygulanmaktadır:

• 9 Eylül 1999 öncesi
• 9 Eylül 1999 ve 30 Nisan 2008 arası
• 1 Mayıs 2008 ve sonrası

9 Eylül 1999 Öncesi İşe Girişli Kadınlarda Emeklilik Yaşı Hesaplama

9 Eylül 1999 öncesi işe girişi gerçekleşen kadınlarda ön şart olarak; tamamlanması gereken sigortalılık süresi şartı koşulmuştur. 20 yıl sigortalılık süresini dolduran kadın çalışanlar için diğer koşulların varlığına bakılır.

Kadın çalışanın ilk kez sigortalı olduğu tarih 1 Nisan 1981 tarihinden de önce ise; bu çalışanlarda yaş alt sınırı aranmaz. Sigortalılığın 18 yaşın altında başlatılmış olması da mümkündür. 20 yıl hizmet süresi ve 5000 prim ödeme gün sayısı gerçekleştiğinde emeklilik hak edişi meydana gelir.

Sigortalının işe girişi 1 Nisan 1981 ile 9 Eylül 1999 yılları arasında kalıyor ise; bu durumda 20 yıl hizmet süresine ek olarak kademeli olarak artan yaş sınırı ve prim ödeme gün sayısından bahsedilebilir.

Yaş aralığı uygulamada 38 yaş ile 56 yaş arasında değişirken prim ödeme günü en az 5000 gün ve en fazla 5975 gün olarak belirlenmiştir. Buna göre 20 yıl sigortalılık süresine ek olarak;

• 1 Nisan 1981-8 Eylül 1981 yılları arasında sigorta girişi gerçekleşen kadınlar 5000 gün ve 38 yaş ile,
• 9 Eylül 1981-23 Mayıs 1984 yılları arasında sigorta girişi gerçekleşen kadınlar 5000 gün ve 40 yaş ile,
• 24 Mayıs 1984-23 Mayıs 1985 yılları arasında sigorta girişi gerçekleşen kadınlar 5000 gün ve 41 yaş ile,
• 24 Mayıs 1985-23 Mayıs 1986 yılları arasında sigorta girişi gerçekleşen kadınlar 5075 gün ve 42 yaş ile,
• 24 Mayıs 1986-23 Mayıs 1987 yılları arasında sigorta girişi gerçekleşen kadınlar 5150 gün ve 43 yaş ile,
• 24 Mayıs 1987-23 Mayıs 1988 yılları arasında sigorta girişi gerçekleşen kadınlar 5225 gün ve 44 yaş ile,
• 24 Mayıs 1988-23 Mayıs 1989 yılları arasında sigorta girişi gerçekleşen kadınlar 5300 gün ve 45 yaş ile,
• 24 Mayıs 1989-23 Mayıs 1990 yılları arasında sigorta girişi gerçekleşen kadınlar 5375 gün ve 46 yaş ile,
• 24 Mayıs 1990-23 Mayıs 1991 yılları arasında sigorta girişi gerçekleşen kadınlar 5450 gün ve 47 yaş ile,
• 24 Mayıs 1991-23 Mayıs 1992 yılları arasında sigorta girişi gerçekleşen kadınlar 5525 gün ve 48 yaş ile,
• 24 Mayıs 1992-23 Mayıs 1993 yılları arasında sigorta girişi gerçekleşen kadınlar 5600 gün ve 49 yaş ile,
• 24 Mayıs 1993-23 Mayıs 1994 yılları arasında sigorta girişi gerçekleşen kadınlar 5675 gün ve 50 yaş ile,
• 24 Mayıs 1994-23 Mayıs 1995 yılları arasında sigorta girişi gerçekleşen kadınlar 5750 gün ve 51 yaş ile,
• 24 Mayıs 1995-23 Mayıs 1996 yılları arasında sigorta girişi gerçekleşen kadınlar 5825 gün ve 52 yaş ile,
• 24 Mayıs 1996-23 Mayıs 1997 yılları arasında sigorta girişi gerçekleşen kadınlar 5900 gün ve 53 yaş ile,
• 24 Mayıs 1997-23 Mayıs 1998 yılları arasında sigorta girişi gerçekleşen kadınlar 5975 gün ve 54 yaş ile,
• 24 Mayıs 1998-23 Mayıs 1999 yılları arasında sigorta girişi gerçekleşen kadınlar 5975 gün ve 55 yaş ile,
• 24 Mayıs 1999-8 Eylül 1999 yılları arasında sigorta girişi gerçekleşen kadınlar 5975 gün ve 56 yaş ile emekli olabilmektedir.

Eylül 1999 öncesi dönemde kriter yaştan çok çalışma süresi üzerine belirlendiği için emeklilik hesaplamasında en avantajlı grup bu tarih aralığına dahildir. Sonraki süreçlerde, sosyal güvenlik reformu ile birlikte 58 yaşın altında emekliliğin önü bir anlamda kapatılmıştır.

9 Eylül 1999-30 Nisan 2008 Tarihleri Arası İşe Girişli Kadınlarda Emeklilik Tarihi Hesaplama

9 Eylül 1999 tarihi, sosyal güvenlik reformunun gerçekleştiği yıl olması bakımından önemlidir. Bu tarihle birlikte; tamamlanması gereken sigortalılık süresi şartı emeklilik hesabından çıkarılırken emeklilikte yaş sınırı yukarı doğru çekilmiştir.

Sosyal güvenlik reformu ile; kadınların emeklilik hak edişi hesaplanırken, 7000 gün prim ödemesi ve 58 yaşın doldurulması şartları sabit kılınmıştır. Bu uygulama 9 Eylül 1999 tarihinden başlayarak 30 Nisan 2008 işe giriş tarihliler de dahil olmak üzere tüm kadın sigortalılar için geçerlidir.

1 Mayıs 2008 ve Sonrası İşe Girişli Kadınlarda Emeklilik Tarihi Hesaplama

1 Mayıs 2008 ile birlikte kadınlarda emeklilik için hesaplamaya dahil edilmesi gereken prim ödeme gün sayısı 7200 güne çıkarılmıştır.

Sigortalılık süresi ile ilgili bir alt sınır getirilmezken; yaş alt sınırının da tekrar kademeyle artırıldığı ve 65 yaşa kadar çıkarıldığı görülür:

• 1 Mayıs 2008-31 Aralık 2035 tarihleri arasında 7200 prim ödeme gününü tamamlayan kadınlar 58 yaş ile,
• 1 Ocak 2036-31 Aralık 2037 tarihleri arasında 7200 prim ödeme gününü tamamlayan kadınlar 59 yaş ile,
• 1 Ocak 2038-31 Aralık 2039 tarihleri arasında 7200 prim ödeme gününü tamamlayan kadınlar 60 yaş ile,
• 1 Ocak 2040-31 Aralık 2041 tarihleri arasında 7200 prim ödeme gününü tamamlayan kadınlar 61 yaş ile,
• 1 Ocak 2042-31 Aralık 2043 tarihleri arasında 7200 prim ödeme gününü tamamlayan kadınlar 62 yaş ile,
• 1 Ocak 2044-31 Aralık 2045 tarihleri arasında 7200 prim ödeme gününü tamamlayan kadınlar 63 yaş ile,
• 1 Ocak 2046-31 Aralık 2047 tarihleri arasında 7200 prim ödeme gününü tamamlayan kadınlar 64 yaş ile,
• 1 Ocak 20487 tarihinden sonra 7200 prim ödeme gününü tamamlayan kadınlar 65 yaş ile emekli olabilirler.

Kadınlarda Kısmi Emekli Aylığına Hak Kazanma Yaşı Nasıl Hesaplanır?

Kısmi emeklilik, yaş haddinden emeklilik ya da 3600 günden emeklilik adlarıyla bilinen emeklilik hakkı yukarıdaki hesaplamalar dışında SGK’dan emekli olabilmenin tek istisnasıdır. 3600 prim günü ödemesi gerçekleştirmiş olan çalışanlar, gerekli şartları sağlamaları halinde SGK’ya başvurarak kısmi emekli aylığına hak kazanabilir.

Kadınlarda SGK’dan 3600 prim ödeme günü ile emekliliğin şartları aşağıdaki gibidir:

• 8 Eylül 1981’den önce işe başlayan kadın çalışanlar 3600 gün ve 50 yaş ile,
• 23 Mayıs 2002’de 15 yıl çalışma süresini dolduran kadın çalışanlar 3600 gün ve 50 yaş ile,
• 24 Mayıs 2002-23 Mayıs 2005 tarihleri arasında 15 yıl çalışma süresini dolduran kadın çalışanlar 3600 gün ve 52 yaş ile,
• 24 Mayıs 2005-23 Mayıs 2008 tarihleri arasında 15 yıl çalışma süresini dolduran kadın çalışanlar 3600 gün ve 54 yaş ile,
• 24 Mayıs 2008-23 Mayıs 2011 tarihleri arasında 15 yıl çalışma süresini dolduran kadın çalışanlar 3600 gün ve 56 yaş ile,
• 24 Mayıs 2011 tarihinden sonra 15 yıl çalışma süresini dolduran kadın çalışanlar 3600 gün ve 58 yaş ile emekli olabilirler.