Tüm Yönleri ile İş Kazası Bildirimi
5510 sayılı sosyal sigortalar genel sağlık sigortası kanunu kapsamınca “iş kazası, işçinin işyeri içinde yürütmekte olduğu işin niteliğinden dolayı veya işverene bağlı olarak çalışan sigortalının işverence görevlendirilmesi nedeniyle işyeri dışında olduğu zamanlarda, işverence sağlanan bir taşıt ile ulaşımını sağladığı zaman dilimlerinde, emziren kadının emzirme izni dahilinde meydana gelen sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen veya ruhen engelli hale getiren olaydır” şeklinde açıklanabilir.
İş Kazası Bildirimi Nasıl Yapılır?
Kazanın bildirim usulü işçinin sigortalılık durumuna göre farklılık gösterir.
1. Hizmet akdi ile bir veya birden çok işverene bağlı olarak çalışanlar (SSK) için bildirim şekli: Kazanın bildirim yükümlülüğü işverendedir. İşveren kazayı en yakın kolluk kuvvetlerine derhal sosyal güvenlik kurumuna ise en geç üç iş günü içinde bildirmelidir. Eğer olay işyeri dışında meydana gelmiş ise işveren kazayı öğrendiği zamanı takip eden 3 iş günü içinde kuruma bildirim yapmakla yükümlüdür.
Deniz, hava veya kara araçlarında yurt dışında çalışan işçiler için ise ülkeye döndükleri andan itibaren en geç 3 iş günü içinde kuruma işveren tarafından bildirim yapılmalıdır.
2. Hizmet sözleşmesi olmaksızın kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlarda ise (eski Bağ-Kur) bildirim yükümlülüğü kişinin kendisine aittir. Kişi 1 ayı geçmemek şartı ile rahatsızlığının bildirim yapmaya engel olmadığı günden başlayarak, 3 iş günü içinde kuruma bildirimi gerçekleştirmelidir. (Köy ve mahalle muhtarları da bu gruba dahildir.)
Bildirim süresi Cumartesi, Pazar veya resmi tatil günlerinden birine denk geliyorsa tatil günün bitimini takip eden günden itibaren bildirim yapılmalıdır.
İş Kazasının Tespiti
Kuruma bildirim sürecini takip eden süre içinde kurum tarafından bir heyet görevlendirilir. Bu heyet kazanın meydana geldiği yeri ve koşulları inceler, gerekli belgeleri hazırlar bunun sonucunda da olayın iş kazası olup olmadığına ilişkin raporu kuruma sunar. Olayın iş kazası olmadığı anlaşılırsa kurumca yapılan tüm ödemeler yersiz kabul edilir ve ödemenin yapıldığı tarihten itibaren yapılan tüm ödemeler gerçeğe aykırı bildirim yapandan tahsil edilir.
İş Kazası Bildirim Şekilleri
1. İnternet kanalı ile bildirim
Sosyal Güvenlik Kurumu’na online bildirim programı üzerinden yapılabilir.
İş kazası bildirimi için linke TIKLAYINIZ!
2. Dilekçe ile bildirim
Sigortalının adı, soyadı, TC kimlik numarası, sigorta sicil numarası, işyerinde yaptığı iş, çalışmaya başladığı tarih, kazanın olduğu yer, işverenin adı, soyadı, şirket bilgileri, ikametgah, işçi ve işveren imzaları vb. pek çok bilgi gereklidir. Kaza ile ilgilenen birim tarafından bilgiler yeterli görülürse daha fazla istatistiki bilgi istenir.
İş kazası bildirim formu örneği için TIKLAYINIZ!
3. Adi posta yolu ile bildirim
Sosyal Güvenlik Kurumu’ na intikal tarihi, taahhütlü, iadeli taahhütlü veya acele posta ile yapılan bildirimlerde belgelerin postaya veriliş tarihi esasa alınır. Fakat bu yolla bildirimlerde zaman bakımından yaşana aksaklıkları en aza indirmek için iadeli taahhütlü posta yolunu kullanmak daha akılcıdır.
Bu yollardan en hızlı ve en kullanışlısı İnternet üzerinden bildirim yoludur.
İş Kazası Bildiriminin Geç veya Yanlış Yapılması ya da Hiç Yapılmaması
Hizmet akdi ile bir işverene bağlı olarak çalışan işçinin iş kazası bildirimi geç yapılmış ise; bildirim tarihine kadar geçen sürede işçiye ödenen veya ödenecek olan geçici iş göremezlik ödeneği işverenden kurumca tahsil edilir.
Kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlarda ise bildirim süresinin geçmesi halinde kazanın meydana geldiği tarih ile bildirim tarihi arasındaki zaman dilimi için işçiye geçici iş göremezlik ödeneği verilmez sadece bildirim tarihinden sonraki süreler için geçici iş göremezlik ödeneğine hak kazanır.
Eğer işveren kazanın bildirimini yapmazsa ve kaza tespit edilir ise işveren idari para cezası ödemek zorunda kalır.
Sonuç olarak: İş kazasını SGK tespit eder ve zaman aşımı süresi 10 yıldır. Bildirim usulünde ise genel kural iş kazası meydana geldikten sonra 3 iş günü içinde kuruma bildirimi yapılmalıdır şeklindedir. Geçerli bir sebep olmaksızın yapılmayan bildirimlerde, işveren hem işçinin rapor parasını hem de iş kazası bildirim cezasını ödemek durumunda kalır.