Tüm Yönleri ile Doğum Borçlanması
Doğum borçlanması olarak bilinen olay kadınlara sunulan bir imkandır. Bu imkanın sunulması ortadan bazı haksızlıkları kaldırmıştır. Öncelikli olarak 5510 sayılı kanuna göre sigortalı olarak çalışan kadın vatandaşlar sigortalarının başlamasından sonra doğumunu gerçekleştirdikleri çocukları için doğum borçlanmasını gerçekleştirebilirler. Böylelikle daha erken bir şekilde emekli olabilirler. Doğum borçlanması için aranan belirli koşullar bulunur. Bu sebeple çoğu sigortalı kadın çalışanlar bu sistemin nasıl çalıştığı hakkında pek bir fikir sahibi olmayabiliyor.
Doğum Borçlanması Nedir?
Doğumdan sonra sigortalı çalışan kadınların 6 aylık ücretsiz doğum izinlerini borçlanmasına doğum borçlanması denir. Ancak bu durum iki yıllık veya dört yıllık süreyi aşmaması gerekir. Doğum borçlanma hakkı kanunlar ile verilir. Ayrıca doğum borçlanmasının yanında analık izin süresini de borçlanabilirler. Aynı zamanda ilk başlarda SGK 4A hizmet çalışanı olup daha sonrasında SGK 4C hizmet çalışanı statüsüne geçen kadınların da doğum borçlanması kanunlar ile sağlanır.
Doğum Borçlanmasını Kimler Yapabilir?
Doğum borçlanmasından yararlanabilecek olan kadınlar aşağıdaki gruplardan birisinde olmak zorundadır. Doğum gerçekleşmeden önce;
- Hizmet akdine tabi hizmeti bulunan sigortalı kadınlar,
- Kendi hesap ve adına bağımsız çalışma kapsamında sigortalı olarak sayılan sigortalı kadınlar,
- Kamu görevlisi olarak sigortalı hizmet veren veya sigortalı olan kadın sigortalılar.
Yukarıdaki hizmet gruplarından birisine dahil olan kadınlar doğum borçlanmasının talebinde bulunabilirler. Bu gruplar dışında kalan kadın çalışanlar herhangi bir borçlanma talebinde bulunamazlar.
Doğum Borçlanması Şartları Nelerdir?
Doğum borçlanmasına başvurabilmek için yukarıda belirtilen gruplardan birisine dahil olmanın yanında birtakım şartlar da istenir. Bu şartların sağlanması durumunda doğum borçlanmasına başvurabilirsiniz. Aşağıda yer alan koşullar sigortalı bir kadının doğumu nedeniyle çalışamadığı iki yıllık süreyi borçlanabilmesi içindir.
- Öncelikli şart, çalışanın sigortasının tescil edilmiş olması ve aynı zamanda çalışanın adına prim bildiriminin yapılmış olması,
- Kendi adına veya hesabına bağımsız bir şekilde çalışan sigortalıların primlerinin ödenip ödenmediğine bakılmadan sadece sigortalılıklarını tescil etmiş olmaları,
- Ayrıca kamu görevlisi olarak hizmet veren çalışanların ve bu kapsamda sigortalı sayılan çalışanların sigortalılıklarını tescil etmiş olması,
- Sigortalı kadınların doğum gerçekleşmeden önce çalışmaya başlamaları ve aynı zamanda sigortalılık şartlarını da yerine getirmesi,
- Doğum gerçekleştikten sonra çalışanın adına herhangi bir prim ödenmemesi,
- Ayrıca borçlanma süresi boyunca doğan çocuğunun yaşaması gerekir.
Doğum borçlanması olduktan sonra merak edilen diğer bir konu ise ilk kez sigortalı olarak işe başlama tarihinin geriye çekilip çekilmeyeceğidir. Doğum borçlanması ilk kez sigortalı olarak işe başlama tarihini geri çekmemektedir. Yalnızca prim günü toplamı dikkate alınır.
Borçlanma Süreleri Nelerdir?
- Sigortalı bir kadının gerçekleşen doğumu sonrası 8 haftalık bir süre veya çoğul gebelik durumunda ise 10 haftalık bir süre borçlanmaya dahil olunur. Ayrıca çalışanın doğumuna 3 hafta süre kalıncaya kadar çalışması durumunda ise bu süreler doğum sonrası dinlenme süresine eklenecektir ve toplam 2 yıl süre ile borçlanabilir.
- Sigortalı kadın çalışanlar doğum amacıyla alabilecekleri borçlanma süresini en fazla 3 kere 2’şer yıl alabilir. Yani toplamda 6 yıllık bir süre için borçlanma hakkına sahiptir.
Doğum Borçlanması için Başvuru Nasıl Yapılır?
Borçlanma koşullarını sağlayan çalışanlardan kamu görevlisi olmayanlar son çalışmalarının geçtiği Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne veya Sosyal Güvenlik Merkezine başvurmaları gerekir. Kamu görevlileri ise SGK Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü Kamu Görevlileri Daire Başkanlığına başvuru dilekçesi ile başvurulmalıdır. Her iki durum itibari ile başvuruda bulunan çalışanların işverenlerinden herhangi bir belge istenmeksizin kurum hizmet kayıtlarından tespiti gerçekleştirilerek başvuru işlemleri sonuçlandırılacaktır.
Doğum Borçlanması için Ne Kadar Ödenir?
Doğum sonrasında ödenmesi gereken borç için alt ve üst sınır bulunur. 2017 yılı için doğum borçlanmasında günlük olarak ödenmesi gereken en düşük tutar 18,96 TL ve en yüksek tutar ise günlük 142.20 TL’dir. Bu sebeple doğum sonrasında ödenmesi gereken en düşük miktara bağlı olarak 720 gün borçlandırma gerçekleştirmek isteyen sigortalı çalışanlar 13 bin 651 TL ödemek zorundadırlar. Bu borçların ödenmesi ile 720 günlük süre prim olarak sayılacak ve bu iki yıl boşa gitmeden emekliliklerine dahil olacaktır.