Araç Cezaları Nelerdir?
Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen, Trafik Kanunu Mevzuatı altında düzenlenen ve maddi yaptırımları Maliye Bakanlığı’nca saptanan trafik içindeki düzeni amaçlayan, can ve mal kaybını engellemeye yönelik birtakım yasaklar mevcuttur. Bizler de bu yazımızda izinsiz trafik işareti değiştirme, izinsiz yol yapım çalışması, taksimetre ve takoğraf bulundurmama ile otopark cezalarının üzerinde durup, bu tip araç cezaları hakkında ayrıntılı bilgiler vermeye çalışacağız. Belirtilen suçlardan birini işlenmesi durumunda ayrıca hanenize ceza puanı yazılır. Konunun netlik kazanması açısından, araç cezalarına geçmeden önce “ceza puanı nedir?” sorusunu yanıtlamak daha yerinde olabilir.
Trafik Ceza Puanı Nedir?
Trafik ceza puanı, Karayolları Trafik Kanununun 118. maddesi ile düzenlenmiş herhangi bir kusurun işlenmesi sonucu, yine mevzuatta belirtilen miktarda işlenen kusurun ağırlığına bağlı olarak verilen sayısal bir değerdir. Cezanızın 1 sene içerisinde 100 puana erişmesi sonucunda ehliyetinize belli süreler ile el koyulur ve yine 1 sene içerisinden birden çok kez 100 puana erişilmesi durumunda ehliyetin alıkoyulması dışında da yaptırımları mevcuttur. Aldığınız ceza puanları güncelliklerini korumaz, yani almış olduğunuz cezanın üzerinden 1 sene geçmesi ile birlikte puanınız sıfırlanır veya 100 puana erişip cezanızı çektikten sonra yine sıfır puan ile trafiğe çıkarsınız.
Ceza puanının 100’e erişmesi ile birlikte olabilecek olası yaptırımlar nelerdir?
- 1 yıl içerisinde, ceza puanınızın 100’e erişmesi durumunda ehliyetinize iki ay süreyle el koyulacaktır. Ayrıca, ek bir trafik eğitimine katılmanız mecburi olacaktır. Ceza sürenizin bitiminde, Trafik Denetleme Şube Müdürlüğüne yazılı dilekçe verilmesi yoluyla ehliyetinizi geri alabilirsiniz.
- İki ayın sonunda, ehliyetinizi gerip alıp ve yeniden 100 puanlı dolduracak ihlaller yaptığınızda, yani aynı sene içerisinde ikinci 100 puanlık cezanız için, ehliyetiniz dört ay süre ile alınır. Psikiyatri uzmanının muayenesinden geçip sağlıklı olduğunuza dair rapor almadan ehliyetinizin size verilmesi söz konusu değildir. Yine, Trafik Denetleme Şube Müdürlüğüne yazılı talebinizi iletip ehliyetinizi geri alabilirsiniz.
- Aynı sene içerisinde eğer üçüncü kez 100 puanlık ceza sınırını aşarsanız, ehliyetiniz süresiz olarak alıkonulacaktır. Bu noktadan sonra trafiğe çıkmanız mümkün değildir. Ehliyetsiz trafiğe çıkan biriyle aynı yasal sürece tabii olursunuz yani trafik polislerince, ehliyetsiz yakalandığınız ilk sürüşünüz için bir ay ile iki ay arasında hapis istenir. İkinci yakalanışınızda ise iki ay ile üç ay arası hapis cezasına ek olarak para cezası söz konusudur.
E-Devlet Ceza Puanı Sorgulama İşlemi Nasıl Yapılır?
Son olarak, e-devlet aracılığıyla ceza puanınızı öğrenebilirsiniz. Bunun için, kimlik numaranız ile PTT’lerden alacağınız şifrenizi kullarak e-devlete giriş yapmalısınız. Ardından e-hizmetler sekmesinden Emniyet Genel Müdürlüğü’nü bularak Trafik alt başlığındaki Sürücü Belgesi ve Şahıslara Yazılan Ceza Sorgulama sekmesini kullanarak adınıza işlenen ceza puanını görebilirsiniz.
E-devlet sistemine giriş yapmak için TIKLAYINIZ!
İzinsiz Trafik İşareti Değiştirme Cezası
Trafik işaretlerinin değiştirilmesi, trafiğin düzenini tamamıyla bozacağından kaza oranlarını arttırıp can kaybına sebep olabilecek, risk faktörü en büyük ihtilallerden birisidir. Bu noktada “trafik işareti değiştirme”yi yalnızca mevcut tabelalar üzerinde değişiklik yapmak olarak algılamayıp ilgili trafik levhasını ortadan kaldırmak, üzerini boyamak, yerini değiştirmek, diğer sürücülerin görüşünü engelleyecek şekilde önünü kapatmak gibi eylemlerin her biri yasaktır. Kanunda açıkça belirtilen haliyle, hiçbir trafik işaretinin yeri değiştirilemez, yerine başka bir işaret koyulamaz ve çıkarılamaz. Ayrıca levhanın önününü kapatacak biçimde ağaç dikmeniz, ışıklandırmak üzere herhangi bir direk koymanız kesinlikle yasaktır. Mevcut trafik levhasının, kamu görevlilerince eski haline getirilmesi esnasında oluşacak bütün masraflar, zararı veren kişiden temin edilir. Ayrıca kişiye, idari para cezası uygulanır.
- İzinsiz trafik işareti değiştirme cezası, Trafik Ceza Kanununun 16. maddesi ile düzenlenmiştir ve 4.269,00 TL’dir. Peşin ödeme yapmak isteyen bireylere %25’lik bir indirim sağlanmıştır, yani cezanız peşin ödemelerinizde 3.201,75 TL olarak hesaplanır.
- 2918 sayılı kanuna göre de ceza puanı 10 olarak belirlenmiştir.
İzinsiz Yol Yapımı Çalışması Cezası
Yol çalışmaları ile ilgili işleri ülkemizde üç resmi kurum idare etmektedir. Bunlar Karayolları Genel Müdürlüğü, İçişleri Bakanlığı ve belediyelerdir. Herhangi bir biçimde Karayolları Genel Müdürlüğünden izin alınmadan yapılan yol yapım çalışması ya da yol onarım çalışması cezaya tabiidir. Bu noktada, yapılan eylem esnasında oluşabilecek her türlü kamu zararından ötürü bireye dava açılabilir. İlgili ceza, Trafik kanununun 13. maddesinde geçmektedir. Yasada belirtilen haliyle ceza uygulaması şu şekilde yapılır:
- İzinsiz yol yapımı çalışmasında bulunan kişiye 412,00 TL idari para cezası verilir. Ceza tutarının peşin ödenmesi, %25 oranında indirim sağlar ve birey 309,00 TL tutarında bir cezaya çarptırılmış olunur.
- Ceza, 15 gün içerisinde ödenmek zorundadır. Aksi halde günlük faiz işleyecektir.
Taksimetre ve Takoğraf Bulundurmama Cezası
Taksimetre, hepimizin bildiği gidilen km bazında ücret hesaplamak için kullanılan ve taksilerde bulunması zorunlu bir alettir. Takoğraf ise, adını daha nadiren duyduğumuz otobüs, çekici ve kamyonlarda kullanılan, taşıtın gittiği yolun kaç km olduğunu ve taşıtın ortalama hızını hesaplayan alete verilen isimdir.
- İlgili mevzuatta, bulundurması zorunlu taşıtların, cinslerine göre taksimetre veya takograf bulundurmaması veya cihazın çalışır durumda olmaması durumunda 391.00 TL idari para cezasına çarptırılması kararlaştırılmıştır. Peşin ödeme yapılması durumunda yine %25 indirim söz konusudur.
- Son olarak, araç sahibi taksimetre veya takoğraf bulunduruncaya değin trafikten men edilir ve bu ihlalleri yapan sürücülerin hanesine 20 trafik ceza puanı yazılır.
Otopark Cezası
Hatalı park etmek, park edilmemesi gereken bölgede park etmek gibi durumların sonucunda kesilen cezalardır. Pek çok park edilemez alan olmakla birlikte, engelli araçları için ayrılmış özel bölümler dışında kalan her kural ihlali için kesilen ceza 95.00 TL’dir. Engelli parklarının gereksiz kullanılması durumunda ise ceza 190.00 TL’ye çıkar. Bu ücrete ek olarak çekici ücreti dahil edilir. Çekici ücreti km bazında değişebilmekle beraber, kısa mesafe için alınacak minimum ücret 75 TL’dir. Son olarak, aracınız çekildikten sonra aracın götürüldüğü parkın ücreti, bu cezaya eklenir. Bu ücret de, arabanızın çekici parkında kaldığı gün başına 10 TL olarak hesaplanır. 15 gün içinde yapılan tek seferde ödemelere yine %25 indirim uygulanır. Her ne kadar idari para cezasının bedeli 90 TL olarak standartlaştırılmış olsa bile, park ihlallerine göre verilen trafik ceza puanı 10 ila 15 arasında değişir.