SGK Analık Süt Emzirme İzni İle Alakalı Tüm Detaylar

İş hayatındaki kadın çalışan sayısı zaman ilerledikçe giderek artış gösteriyor. Fakat bir yuva kuran annelerin hem çocuk bakması hem de işte çalışması pek mümkün gözükmüyor. Bu sebeple de çıkartılmış olan yasalar ile birlikte annelere tanınmış olan çeşitli haklar bulunuyor. Böylelikle annelerin iş hayatından kopmadan çocuklarına bakmaları mümkün oluyor. Annelere tanınmış olan doğum öncesi ve sonrası 8’er haftalık izin başta olmak üzere yeni doğum yapmış olan kişilere sunulmuş çeşitli izinlerden birisi de SGK analık süt emzirme izni.

Bu izin ile birlikte bebek için özellikle de doğumun ardından geçen ilk sene boyunca oldukça önemli ve en gerekli gıda olan anne sütü ile beslenebilen bebek sağlıklı bir şekilde büyüyüp gelişebiliyor. Bu sebeple de annenin gün içinde bebeğini emzirebilmesi için ayrılmış bir vakit bulunuyor. Böylelikle 8’er haftalık doğum izni sonrasında da anneler bebeklerinin gelişimine katkıda bulunabiliyor.

SGK Emzirme İzniyle İlgili Bilinmesi Gerekenler Nelerdir?

SGK analık süt emzirme izninin kapsamı ise 4857 sayılı İş Kanununda yer alan 74. madde çerçevesinde belirtilmiş bulunuyor. İş Kanunu kapsamında tanımlanmış olan SGK analık süt emzirme iznini genel hatlarıyla şu şekilde maddeler halinde sıralayabiliriz:

• SGK analık süt emzirme izni yalnızca bir yaşından küçük olan çocuklar için tanınmış bulunuyor.
• Bununla birlikte anneler bu izni çocuk bir yaşına gelene dek günde bir buçuk saat şeklinde kullanabiliyor.
• Diğer yandan anneler bu izni hangi saatte kullanacağına, kaça böleceğine ve nerede vereceğine tamamen kendisi karar verebiliyor. Bu sebeple de işverenin bu konu ile ilgili olarak herhangi bir şey söyleme yetkisi bulunmuyor.
• SGK analık süt emzirme izni olarak bilinen bu süreler günlük çalışma süresi içine dahil edilecek olup bahsi geçen iznin kullanılması halinde de anneler çalışmış gibi görülecektir. Annelere tanınmış olan bu haklar tamamıyla ailenin korunması açısından sosyolojik sebeplere dayanarak düzenlenmiş bulunuyor.
• Birden fazla çocuk doğrudan kadınların 1.5 saatin üzerinde analık iznine sahip olması gibi bir durum söz konusu değil. Bu konu ile ilgili olarak yapılacak olan iyileştirmeler tamamıyla işveren ile anne arasında kalmış bulunuyor.

Özel sektörde süt izni ne kadar diye merak eden kişiler için de aynı cevabı vermemiz mümkün. Diğer yandan süt izni hesaplama konusunda dikkat etmeniz gereken şey bu iznin bebeğin doğduğu andan itibaren başlıyor olması. Zira bazı kişiler SGK analık süt emzirme izninin, doğum izninin ardından işe geri dönüş yaptıktan sonra başlayacağını düşünüyor. Oysa süt izni ne zaman başlar sorusunun cevabı bebeğin doğduğu andan itibaren şeklinde olur. Bu sebeple de işe ne zaman geri dönüş yaptığınızın hiçbir önemi yok.

Süt İzni Süresi İş Sözleşmeleri ile Artırılabilir Mi?

Yasa tarafından belirlenmiş olan bir buçuk saatlik SGK analık süt emzirme izni asgari özellikler taşıdığı ve bu sebeple de belirlenmiş olan saat diliminin altına inilemeyeceği söylenmiş olsa da yapılan sözleşmeler doğrultusunda arttırılabilir. Bu kapsama bireysel ya da toplu sözleşmeler doğrultusunda aksi bir sözleşme bulunmaması halinde süt iznini arttırılması da mümkün olur. Diğer yandan bu sözleşmede karar kılacak olan taraflar ilave olarak verilecek olan sürenin çalışma saatine dahil etmeme hakkını da elinde bulundurur.

Süt İzninin Kullanılmasına İzin Verilmeme Durumu ve Ek Ücret Konusu

6311 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununa göre SGK analık süt emzirme iznini yerine getirmeyen işverenlere 1.619 TL tutarında idari para cezası verilir. Bununla birlikte bu tür bir durumun yaşanması halinde çalışanın sözleşmesini süreliyse sürenin bitmesinin beklemeden ya da süresizse feshetme hakkı bulunur. Bu sebeple de işçinin kıdem tazminatı alma hakkı da bulunur. Fakat işçi sözleşmeyi kendi feshettiği için ihbar tazminatı hakkı bulunmaz. Diğer yandan Yüksek Mahkeme, süt izni olarak tanınmış olan süre için kadın işçiye ödenecek olan ücretini de çalışma saatlerine fazla sürelerle çalışma kapsamında değerlendirmeyecek olup hali hazırda bu aykırılığın tespit edilmesi halinde idari para cezası verildiği söylenmiştir. Yasa kapsamında da bu duruma ilave olarak ücret verilmesi gibi bir durum söz konusu olmaz.

Sosyal Güvenlik Hukuku Kapsamında Süt İzni

4857 sayılı İş Kanunu kapsamında SGK analık süt emzirme izni aynı zamanda günlük çalışma süresine dahil edildiği için işçinin çalıştığı süre dilimi, Sosyal Güvenlik Kurumuna eksiksiz bir şekilde bildirilir. Fakat süt izninin güvenlik hukuku kapsamında çok daha önemli bir husus olmasının sebebi, kadın çalışan tarafından kullanılmakta olan süt izninin, bahsi geçen kanun kapsamında günlük çalışma süresine dahil edilmiş olması ve bu nedenle de süt izni süresince annenin iş kazası sigortası çerçevesinde korunuyor olmasıdır.

Kadın Memurların Süt İzni

Süt izni kaç saat diye merak eden memurlar için bir iyi haber var. Zira memur olarak çalışan kadınlar anne oldukları dönemin ilk altı ayında günde 3 saat ve geri kalan altı ayda ise günde 1.5 saat emzirme hakkına sahip olur. Bu da anneliğin ilk altı ayında kadın memurlara ilave olarak 1.5 saatlik bir imkan tanımış olur.

Ana Hatları ile Süt Emzirme İzni

• Anneler çocuğun doğduğu günden itibaren bir yaşını doldurana dek her çalışma günü dahilinde günde 1.5 saat boyunca bebeğini emzirme hakkına sahip olur.
• 1.5 saat şeklinde tanınmış olan bu hak anne tarafından istenildiği şekilde bölünebilir ve istenilen saat aralığında kullanılabilir.
• Süt izni günlük çalışma saatlerine dahil edildiği için yıllık izinlere de dahil edilmiş bulunuyor.
• Kadın işçinin belirlemiş olduğu süt izni kullanma şeklini yazılı bir şeklide işverene beyan etmesi gerekir. İşverenin de aynı şekilde bu durumu onayladığını gösteren bir belge imzalamalıdır. Böylelikle annenin elinde bir ispat belgesi bulunmuş olur.
• Süt emzirme izni işveren tarafından reddedilemez ve anne bu hakkından feragat edemez.
• Doğumu izleyen ilk altı aylık dönem içerisinde bir annenin 7.5 saatten fazla çalıştırılması mümkün değildir.
• Medeni hali ve yaşı ne olursa olsun 100 ile 150 kişi aralığında kadın çalışana sahip olan bir iş yerinde işçilerin bebeklerini emzirmeleri için çalışma yerinden ayrı fakat en fazla 250 metre uzakta olabilecek bir emzirme odası kurma zorunluluğu bulunur.