Doğum Yardımı Başvurusu Nasıl Yapılır?

Bebek sahibi olan ailelerin ihtiyaçları da günden güne artıyor. Yeni bir bebeğin aileye katılmasıyla bebek bezinden mamaya, bebek odasından beşiğe kadar saymakla bitmeyen harcama kalemleri de alışveriş listelerine ekleniyor. Yakın çevre ve aileler ne kadar yardımcı olmaya çalışsalar da, çiftlerin bütçelerinin ciddi biçimde zorlandığı tartışmasız bir gerçek. Doğum yardımı parası, bu noktada devlet tarafından yeni anne ve babalara sunulan önemli bir destek.

Doğum yardımı, devletin aileye bir doğum hediyesi vermesi gibi yorumlanabilir. Aynı zamanda genç nüfusun korunması ve ailelerin yeni bebek dünyaya getirmeleri için bir teşvik gibi de görülüyor. Bu yardımı neredeyse tüm Türk vatandaşları alabiliyor, yardımın bağlı tutulduğu çok az sayıda koşul ve belge var. Çevrelerinde yardım parası alanları gördükçe, birçok insan da “Çocuk parası başvurusu nasıl yapılır?” sorusunun cevabını aramaya başladı bile. Özellikle çalışmayan anneye doğum parası uygulaması, gerçek bir ekonomik yardım niteliğinde kabul ediliyor. Düzenlemede belirtilen tarihten sonra üç çocuğu olan bir ailenin 1300 TL’ye kadar doğum yardımı alması mümkün. Bu yardım aynı zamanda halk arasında “süt parası” olarak da biliniyor. 2019 yılı için süt parası başvuru işlemlerinde ya da diğer bir deyişle doğum yardımı başvurusunda izlenecek tüm yolları aşağıda bulabilirsiniz.

Doğum Yardımından Kimler Faydalanabilir?

Doğum yardımından faydalanabilme şartları Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından belirlenmiştir. Aşağıdaki şartların sağlanmadığı durumlarda doğum parası ödemesi yapılamaz:

• Doğum yardımından faydalanabilmek için; annenin ya da babanın veya her ikisinin Türk vatandaşı olması ya da Mavi Kart sahibi olması gerekir.
• 15 Mayıs 2015 tarihi ve sonrasında gerçekleşen canlı doğumlar için doğum yardımından faydalanılabilir.
• Ödeme yardımı, 15 Mayıs 2015 tarihi öncesinde dünyaya gelen çocukları kapsamaz; ancak çocuk sıralamasının hesaplanmasında diğer çocuklar da esas alınır. Doğum yardımı ilk, ikinci, üçüncü çocuk ve sonraki çocuklar için farklı olarak hesaplanır. İkiz ya da üçüz gibi çoklu gebeliklerden dünyaya gelen bebekler, sıralama dikkate alınırken ardışık olarak kabul edilir.

Doğum Yardımı Kapsamında Ne Kadar Ödeme Yapılır?

Doğum yardımı kapsamında çocuğun aile içerisindeki sıralamasına göre yapılan ödemeler aşağıdaki gibidir:

• İlk çocuk için 300 Türk Lirası ödenir.
• İkinci çocuk için 400 Türk Lirası ödenir.
• Üçüncü çocuk ve diğer çocuklar için ise 600 Türk Lirası doğum yardımı ödemesi yapılır.

Burada dikkat edilmesi gereken nokta; devlet kurumlarında çalışanlar için kurum tarafından yapılan herhangi bir ödeme olup olmadığıdır. Eğer devlet kurumu, halihazırda çalışanlarına doğum yardımı ödemesi yapıyorsa; devlet bu durumda yalnızca doğum yardımı parası ile aradaki farkı öder. Kararlaştırılan tutar daha fazla ise, doğum parası ödemesi yapılmaz. Anne ya da babadan sadece birinin devlet kurumunda çalışması bu koşul için yeterlidir. Örneğin baba Sağlık Bakanlığına bağlı çalışıyor ise; doğum yardımı başvurusu da Sağlık Bakanlığına yapılmalıdır.

Hamilelik Aşamasında Doğum Yardımına Başvurmak Mümkün mü?

Hayır, doğum yardımından faydalanabilmek için canlı doğum yapma şartı aranıyor. Bebek dünyaya geldikten sonra Kimlik Paylaşım Sistemi’ne kaydı yapılması halinde doğum yardımına başvuruda bulunulabilir.

Doğum Yardımına Başvurmak İçin Herhangi Bir Gelir Belgesi Gerekiyor mu?

Doğum yardımı, yalnızca yoksullara ya da geliri belirli bir seviyenin altında olanlara yapılan bir yardım değil. Bu nedenle de başvuru sırasında bordro ya da kira kontratı gibi herhangi bir belge göstermek gerekmiyor. Doğum parası, bu yönüyle diğer sosyal yardımlardan ayrılıyor. Canlı doğum yapan tüm Türk vatandaşlarının, gelir seviyesi fark etmeksizin, doğum yardımından yararlanmaya hakkı var. İhtiyaç sahibi olma şartı koşulmuyor. Doğum yardımı ile ilgili bir diğer önemli özellik de; özel sektörde çalışan ve maaşına haciz konulan kişilerin bile, herhangi bir vergi, haciz gibi kesintiye uğramadan bu yardımlarını teslim almalarının mümkün olması.

Doğum Parası İçin Gerekli Evraklar Nelerdir?

Canlı doğum gerçekleştikten sonra ilgili Nüfus Müdürlüğüne giderek çocuğun kimliğinin KPS olarak da bilinen Kimlik Paylaşım Sistemi’ne kaydedilmesi doğum yardımı başvurusunun ilk adımıdır. Henüz kimliği bulunmayan bebekler için doğum parası başvurusunda bulunmak mümkün değildir.

Doğum yardımı başvuru formu, doğum yardımı için gerekli olan belgelerin başında gelir. Bu form Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı dikkatine hazırlanmış olmakla birlikte; eğer anne ya da babadan biri devlet kurumunda çalışıyor ise, o kurumun bağlı olduğu bakanlığa iletilir. Başvuru formuna Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının web sitesi üzerinden ulaşılabilir. Formun eksiksiz doldurulması gerekir. “Çocuk parası başvurusu nasıl yapılır?” diyenler için bu form Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüklerine, Sosyal Hizmet Merkezlerine ya da yurt dışında yaşayanlar için büyükelçilik ve konsolosluklara iletilebilir. Başvurular elden olabileceği gibi kargo ile de gönderilmesi mümkündür. Kişilerin Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı – Ankara adresine değil; ikamet etmekte oldukları ilin Aile ve Sosyal Bakanlığı Müdürlüğüne başvurmaları önemlidir.

Doğum Yardımı Başvuru Dilekçesi Nasıl Doldurulur?

Doğum yardımı başvuru dilekçesinde anne ya da babadan aşağıdaki bilgileri tam ve doğru olarak doldurması istenir:

• Başvuru sahibinin adı-soyadı
• Başvuru sahibinin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası
• Doğum yapan kişinin adı-soyadı
• Doğum yapan kişinin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası
• Yeni doğan çocuğun adı-soyadı
• Yeni doğan çocuğun Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası
• Varsa adına başvuru yapılan kişinin diğer çocuklarının kimlik bilgileri
• Annenin ya da babanın kamu işçisi olup olmadığı bilgisi
• Kamu işçisi anne ya da babanın kamu kurumundan aldıkları doğum yardımı tutarı
• Adres, telefon, tarih ve imza bilgileri

Bu dilekçe ile başvuruda bulunan aile; haklarında gerekli incelemenin yapılmasını ve beyan edilen bilgiler doğrultusunda kendilerine yasal hakları olan doğum yardımının ödenmesini arz etmiş olur. Formu imzalarken; beyanlarda eksik ya da yanıltıcı bilgi olması halinde gerekli sorumluluğun üstlenilmesi ve haklarında suç duyurusunda bulunulacağının kabul edilmesi gerekir.

Doğum Yardımı Ödemesi Nasıl Teslim Alınır?

Annenin sağ ve Türk vatandaşı olması halinde, doğum yardımı ödemesi anneye yapılır. Annenin sağ olmaması ya da Türk vatandaşı olmaması durumlarında ise ödemeyi baba teslim alabilecektir.

Ödemenin yapılabilmesi için yardımın; Doğum Yardımı Sistemi’ne girilmesi gerekir. DYS olarak da ifade edilen bu sistemi e-Devlet, yani www.turkiye.gov.tr üzerinden sorgulamak mümkündür. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının e-Devlet üzerinde yer alan sitesinde doğum yardımı sorgulama ekranı bulunur.

Sisteme girişi gerçekleşen ödemeler, her ayın son haftasında PTT şubelerinden, kimlik gösterilerek, elden teslim alınabilir.

Doğum Yardımı Başvuru Süresi Ne Kadardır?

İlgili düzenlemede, canlı doğumların kabul edileceği ilk tarih olarak 15 Mayıs 2015 tarihi işaret edilirken; sonrası ile ilgili bir sınırlandırma yapılmamıştır. Bu durumda 15 Mayıs 2015 tarihinden sonra doğum yapan annelerin, çocukları için eğer henüz almadılarsa doğum yardımı ödemelerini alma hakları saklı tutulmaktadır.

Doğum Yardımı Ödemesi Hangi Sıklıkta Yapılır?

Doğum yardımının her ay yapıldığı gibi yanlış bilgiler halk arasında yaygın. Oysa, doğum yardımı tek seferlik bir ödemedir. Her bir çocuk için, 15 Mayıs 2015 ve sonrası doğumlu olmaları halinde, aile tek seferlik doğum yardımı ödemesi alabilir.

Doğum Yardımı ile İlgili Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

Doğum yardımı; özellikle çocuk sayısı ve sıralaması gibi durumlarda artan ödeme nedeniyle zaman zaman kafa karışıklıklarına neden olabiliyor. Aynı koşullarda doğum yapmış gibi görünen annelerin hak edişlerinde farklı hesaplamalar ortaya çıkabilir. Bu bilgilerin tamamı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından geçerli gerekçelere dayandırılarak açıklanmıştır. Merak eden aileler ilgili sorularını bakanlığa da ulaştırabilirler. Gerçekten de, doğum yardımı için yapılan söz konusu düzenlemede her vatandaşın dikkat etmesi gereken ince ayrımlar vardır:

• Anne ve babanın ikinci evliliği olması durumda; eğer anne de baba da Türk vatandaşı ise ödeme anne üzerinden yapılır. Bu durumda babanın önceki evliliğinden olan çocukları sıralamaya dahil edilmez. Çiftin ilk çocuğu için 300 TL ödeme yapılır. Eğer annenin önceki evliliğinden bir çocuğu varsa, yeni bebek için 400 TL ikinci çocuk ödemesi alınır.
• Yine ikinci evlilik halinde annenin sağ olmaması ya da Türk vatandaşı olmaması durumlarında ise, ödeme baba üzerinden yapılacağı için çocuk sıralamasına babanın önceki evliliğinden olan çocukları da dahildir.
• Evlat edinmeler de, evlat edinmenin tarihine göre çocuk sıralamasına dahil edilebilir. Doğum koşulunda olduğu gibi 15 Mayıs 2015 tarihinden sonra evlat edinilme şartı aranır.
• Evlat edinilme tarihinin 15 Mayıs 2015 tarihinden önce ya da sonra olması fark etmeksizin; evlat edinilen bir çocuğun kardeşi dünyaya gelirse; ikinci çocuk olarak 400 TL doğum yardımı alınabilir.
• Annenin doğum sırasında vefat etmesi durumunda doğum yardımı ödemesi baba üzerinden alınabilir.
• Bebeğin doğum sırasında vefat etmesi durumunda doğum yardımı ödemesi alınması mümkün değildir.
• Evde doğum yapılması, doğum parası ödemesine engel değildir. Doğum tarihinin 15 Mayıs 2015 ve sonrasında olması önemlidir.
• İmam nikahı ya da nikahsız birliktelik, doğum parası ödemesine engel değildir. Anne ve babanın kimlikleri ile ilgili olarak; Kimlik Paylaşım Sistemi’ne girişi yapılan Nüfus Cüzdanı bilgileri esas alınır.
• Şartlı gebelik yardımı alınması doğum parası ödemesine engel değildir. Şartlı gebelik yardımı alabilen hak sahipleri, her iki durumda da ödeme alabilirler.
• Anne ya da babanın herhangi birinin devlet memuru olması, başvuruyu Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına değil ilgili devlet kurumuna yapmak için yeterlidir.
• Ödeme alabilmek için Türkiye’de yaşıyor olmak şart değildir. Mavi Kart sahipleri ile yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları da doğum yardımından yararlanabilirler. Gurbetçi vatandaşlar konsolosluklara elden başvuru yapabilecekleri gibi, başvurularını kargo ile de gönderebilirler.
• İkiz çocuklar, ardışık çocuk olarak hesaplamaya dahil edilir. İlk çocukları ikiz olan evli çift (300 Türk Lirası+400 Türk Lirası) olmak üzere 700 lira ödeme alabilir.
• Tek çocuğu olan bir ailenin ikiz çocukları dünyaya gelirse, ikinci ve üçüncü çocuk olarak (400 Türk Lirası + 600 Türk Lirası olmak üzere) 1000 lira ödeme almak mümkün hale gelir.
• Önceki çocukların 15 Mayıs 2015 tarihinden önce doğmuş olması, yeni çocuk için yapılan sıralama hesabında önem taşımaz.