SGK Geriye Dönük Borçlanma Fırsatı!
Emeklilik, uzun bir çalışma döneminin ardından kişinin kendisine sağlanan haklar doğrultusunda işinden ayrılması olarak tanımlanabilir. Emeklilik ile ilgili yapılan düzenlemeler emekli olmaya aday olan kişiler tarafından oldukça merak edilmektedir. Sosyal Güvenlik Kurumu bu bağlamda emeklilik yaşını doldurmuş fakat emeklilik prim gün sayısını dolduramamış yani prim eksiği olanlara emeklilik için bir fırsat sunmaktadır. SGK geriye dönük borçlanma kanun teklifine göre bazı SGK’lılar geriye dönük borçlanmayla erken emekli olabiliyor. Bu haktan faydalanabilmek için kadınların doğum, yurt dışı borçlanması, hizmet ihyası borçlanması erkeklerin ise askerlik borçlanması yapması gerekiyor. Ayrıca sigortalı olarak çalışan bazı kişiler yeterli sürelerle çalışma imkanı elde edemedikleri için gereken prim gününü dolduramadılarsa ve emekli olmak gibi bir şansları da yoksa ödedikleri primlerin boşa gittiğini düşünebilirler. Ancak bu konuda Sosyal Güvenlik Kurumu aynı özveriyi göstererek bu primleri toplu şekilde sigortalı çalışanlara geri ödüyor. SGK toplu prim ödemesi için öncelikle SGK’ya dilekçe yazılarak başvuruda bulunulması gerekiyor. Bu sayede SGK’lı çalışanlar yaşlılık, malullük ve ölüm sigortası primlerini geri alabiliyorlar. Eğer SGK’lı olarak çalışan kişi vefat etmişse çalışan kişinin yakınları SGK’ya başvurarak toplu ödeme talebinde bulunabilirler.
SGK Geriye Dönük Borçlanma Kapsamına Kimler Girebiliyor?
5510 sayılı kanunun 41. maddesinde belirtilenlere göre hizmet borçlanması yapacak olan kişiler bu kanunun 41.madde uyarınca;
- 4C’li kapsamında memur olarak görev yapan personel düzenlemesine göre aylık alınmadan geçen izin süreleri,
- Sigortalı olmadan tıpta uzmanlık için ya da doktora öğrenimini yurt içinde ve yurt dışında yaparak geçirilen öğrenim süreleri,
- Sigortalı olduğu dönemde tutuklanan ve daha sonra beraat eden kişilerin tutuklu haldeki ya da gözaltındaki süreleri,
- Yedek subay okulunda okuyan ya da er veya erbaş olarak görev yapan kişilerin görev süreleri,
- Sigortalı olmadan avukatlık stajını yapan kişilerin normal staj süreleri,
- Lokavt ve grev yapıldığı sırada geçen süreler,
- 4857 sayılı kanunda belirtilenlere göre kısmı zamanlı iş sözleşmesiyle çalışan sigortalı kişilerin, kısmi olarak çalıştıkları aylara ait olan eksik süreler,
- Doktorların fahri asistanlık yaptıkları sırada geçen süreler,
- Seçim kanunları uyarınca bulundukları görevlerden istifa eden kişilerin seçim tarihine kadarki süreleri borçlanma ile hizmet edilen gün sayısına eklenebilir.
Öte yandan ücretsiz doğum izni yapan 4A (SSK), 4C (memur) ve 4B’li (BAĞ-KUR) kadınların da bu kanuna göre borçlanabilme hakları vardır.
Erkekler İçin Geriye Dönük Borçlanma Nasıl Olur?
SGK geriye dönük ödeme yaparak erken emekli olmak isteyen erkeklerin askerlik yaptıkları dönemden önce sigorta girişlerinin yapılmış olması gerekmektedir. Askerlik öncesinde sigortalı olarak çalışmış erkekler, askerlik yaptıkları dönemi sigortalı oldukları döneme ekletebilirler.
Askerlik sürelerini sigortalı oldukları sürelere ekletebilecek olan emekli adayları borçlanmalarını en çok 540 gün yapabilirler. Bu kanuna göre daha fazla borçlanma yapılamamaktadır.
Askerlik borçlanması hesaplaması şu şekilde yapılır; hak sahiplerinin ya da sigortalı çalışanların prim esasına göre günlük kazançlarının alt ve üst limitleri esas alınarak kendileri tarafından belirlenen günlük hasılatın %32’si üzerinden yapılır. Askerlik borçlanması ile emekli olacak kişilerin beyanda bulundukları prime göre esas kazancın %32’si tutarında prim kesintisi yapılarak ne kadar borçlanılacağı belirlenebilir.
Bu hesaplamalara göre;
- 30 günlük askerlik borçlanması için en düşük tutar: 649,50 TL
- 180 günlük askerlik borçlanması için en düşük tutar: 3.897,00 TL
- 360 günlük askerlik borçlanması için en düşük tutar: 7.794,00 TL
- 540 günlük askerlik borçlanması için en düşük tutar: 11.691,00 TL
Kadınlar İçin Geriye Dönük Borçlanma Nasıl Olur?
Doğum borçlanması yaparak erken emekli olmayı düşünen kadınların bilmesi gereken en önemli nokta borçlanma kanununun sigortalı olarak işe başlama tarihinden önce değil, sonra doğan 3 çocuk için geçerli olmasıdır. Bu durumda olan bir kadın için 6 yıl boyunca doğum borçlanması uygun görülmüştür. Doğum tarihinden sonra olan 24 aylık süreçte anneye hiçbir şekilde prim ödenmemiş olması şartıyla doğum tarihinden sonra olan 24 aylık dönem borçlanılabilmektedir. Yani bu demek oluyor ki anneye her çocuk başına 720 güne kadar doğum ödemesi yapılabiliyor.
Eğer bir kadın 1 Ocak 2018 – 31 Aralık 2018 tarihleri arasında erken emeklilik için doğum borçlanması talebinde bulunursa günlük olarak ödeyeceği en düşük doğum SGK borçlanması 21,64 TL şeklinde olacaktır.
Yine aynı şekilde 1 Ocak 2018 – 31 Aralık 2018 tarihleri arasında erken emeklilik için çocuk borçlanması talebinde bulunan bir kadının günlük olarak ödeyeceği en yüksek SGK doğum ödemesi 162,32 TL şeklinde olacaktır.
Bu hesaplamalara göre;
- 1 çocuk için belirlenen (720 gün) doğum borçlanmasının toplam bedeli: 15.580,80 TL
- 2 çocuk için belirlenen doğum borçlanması (1.440 gün): 31.161,60 TL
- 3 çoçuk için belirlenen doğum borçlanması ise (2.160 gün): 46.742,40 TL.
Geriye Dönük Yurt dışı Borçlanması Nasıl Oluyor?
1 Ocak 2018 ile 31 Aralık 2018 tarihleri arasında asgari ücret üzerinden belirlenmiş en düşük yurt dışı borçlanma ücretleri şu şekildedir:
- 30 günlük yurt dışı borçlanması en düşük fiyat: 649,44 TL
- 360 günlük yurt dışı borçlanması en düşük fiyat: 7.793,28 TL
- 720 günlük yurt dışı borçlanması en düşük fiyat: 15.586,56 TL
- 1440 günlük yurt dışı borçlanması en düşük fiyat: 31.173,12 TL
- 1800 günlük yurt dışı borçlanması en düşük fiyat: 38.966,40 TL
- 5400 günlük yurt dışı borçlanması en düşük fiyat: 116.899,20 TL
Yurt dışında 10 yıl geçirmiş olan ve 3.600 gününü de 2018 yılı içerisinde asgari ücret üzerinden borçlanacak vatandaşın ödeyeceği tutar ise 77 bin 940 TL olarak belirlenmiştir.
Geriye Dönük Borçlanma Şartları Nelerdir?
Erken emekli olabilmek için prim günü eksik olan kişilerin geriye dönük olarak borçlanabilmeleri için bazı şartlara uygun olmaları gerekmektedir. Bu şartlar ise aşağıdaki gibidir:
- SGK geriye dönük borçlanmayla erken emekli olmak isteyen kişilerin en az 1800 prim iş gününü doldurmuş olmaları gerekiyor.
- SGK geçmişe dönük borçlanma yolu ile emekli olma şansı elde edemeyecek olan kişiler eğer isterlerse sigorta primlerini kendileri yatırarak emekli olma şansı da elde edebilecekler.
- SGK geriye dönük borçlanmayla erken emekli olmak isteyen kişilerin emeklilik için yaş şartına uyuyor olması gerekiyor. 60 ya da 65 yaşını tamamlamış ve 1800 prim iş günü ya da 1800’den fazla prim iş günü çalışmış olan kişiler geriye dönük olarak borçlanma hakkından faydalanabilirler.