Kış Lastiği Takmama Cezası Nedir?
Sıcak yaz aylarını geride bırakırken birçok insan mevsime uygun olarak kendine kıyafet seçmeye başladı. Aynı durum bilindiği üzere araçlarımız için de geçerli. Kış ayları yaklaşırken yaz lastiklerinin, yerini kış lastiklerine bırakması gerekiyor. Kış lastikleri, 7 derecenin altındaki sıcaklıklarda yaz lastiklerine göre daha iyi tutunma sağlayarak emniyetli bir sürüş yaratıyorlar. Ayrıca kaygan zeminlerde dönüş yaparken aracın stabilitesini artırıyor. Böyle önemlere sahip olduğu için de ülkemizde 1 Aralık 2016 tarihinden bu yana motorlu taşıtlar için kış lastiği zorunluluğu devam ediyor.
Kış Lastiği Takma Zorunluluğu Nedir?
Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’nın 1 Aralık 2016 tarihinden itibaren yürürlüğe koyduğu genelge, kış aylarında motorlu taşıtların kış lastiği bulundurmadığı tespit edildiği durumlarda para cezasını da kapsıyor. 1 Nisan 2017 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanarak yine aynı bakanlık tarafından KHK ile yürürlüğe sokulan genelgenin ikinci bölüm beşinci maddesinde, kış lastiği uygulamasının hangi tarihler arasında geçerli olduğu ve kış lastiği uygulaması hangi araçlar için geçerli sorularına yanıt şu şekilde belirtilmiştir; ”Ülkemiz kanunlarınca tescil edilmiş ya da edilememiş yolcu ve eşya taşımada kullanılan tüm motorlu araçlarda 1 Aralık ile 1 Nisan tarihleri arasındaki 4 aylık süre zarfında kış lastiği kullanımı mecburidir.” Son olarak 1 Nisan 2017 tarihinde KHK ile değiştirilen genelgenin uygulama denetimi ise aşağıdaki kurumlar tarafından yapılıyor.
- Emniyet Genel Müdürlüğü’ne bağlı trafik ekipleri
- Jandarma Trafik Ekipleri
- Belediye Denetim Birimleri
- Sınır Denetleme Birimleri
Kış Lastiği Zorunluluğu Hangi Tarihler Aralığında Geçerlidir?
Denetimlerle zorunluluğun başlangıcı 1 Aralık, bitişi ise 1 Nisan olarak belirlenmiştir. Bu 4 aylık periyot boyunca cezai işlem, kış lastiği bulunmayan araçlara uygulanacaktır. Ayrıca Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı ceza periyodu ile ilgili yetkili olarak valilikleri görevlendirmiştir. Buna göre valilikler bu periyodu kış şartlarına ve hava sıcaklıklarına bağlı olarak 1 ay uzatabilir ya da kısaltabilir.
Kış Lastiği Takmama Cezası Ne Kadardır?
Genelge ilk yayınlandığında kış lastiği takmama cezası miktarı 572 TL olarak belirlenmişti. Sonrasında yapılan ayarlama ile bu miktar önce 602 TL’ye ardından 2017 yılında gelen KHK ile bu ceza miktarı 625 TL’ye çıkarılmıştır. Bu miktar araç sınıfı ne olursa olsun sabit olup değişkenlik göstermemektedir. Denetim ekiplerinin cezai işlemi uygulamasının ardından araç sürücülerinin geçişine ise ancak tek koşulda izin verilmektedir. Bu koşul da aracın en yakın yerleşim birimine kış lastiği taktırmak maksadıyla gitmesi olarak belirlenmiştir.
Kış Lastiği Takmama Cezası Hangi Araçlar İçin Geçerli?
Bakanlığın Resmi Gazete’de yayınladığı genelgenin son haline göre trafikte bulunan ve yolcu ya da eşya taşımada kullanılan tüm motorlu araçlar kış lastiği kullanım zorunluluğuna tabidir. Öte yandan maddenin devamında bu durumdan muaf olan araçlar aşağıda belirtilenlerdir.
- Lastik tekerlekli traktörler
- İki ve üç tekerlekli araçlar
- Römork ve yarı römorklar
- Türk Silahlı Kuvvetleri’ne ait olan araçlar ve onlara ait olan römorklar
Bu araçlar dışında trafikte yer alan tüm motorlu taşıtlar bu genelgeye tabi olup, cezai işlem uygulanabilir durumdadır. Buna dayanarak yasa, kamyon, çekici, otobüs, tanker, minibüs, kamyonet ve binek araçları kapsıyor. Ayrıca kamyon, otobüs ve çekicilerde tahrikli dingil üzerinde bulunan tüm lastiklerde kış lastiği olması gerekiyor.
Kış Lastiği Uygulaması Hususi Araçlara Zorunlu Mu?
1 Nisan 2017 tarihli ‘Kış Lastiği Kullanma Zorunluluğu ile İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ’in birinci bölüm madde 2’ye göre günlük hayatımızda kullandığımız hususi binek araçlar da kış lastiği bulundurma zorunluluğuna tabidir. Bu maddeye dayanarak 1 Aralık-1 Nisan tarihleri arasında şehirler arası kara yollarında ve valiliklerce her şehirde ayrı olarak belirtilen tarihlerde kış lastiği bulundurmayan araçların sürücüleri para cezasına çarptırılacaktır.
Hususi binek araçlarda kış lastiği bulundurma zorunluluğu sadece 4 teker için geçerli değil. Araç sürücülerinin “stepne” olarak isimlendirilen yedek lastikte de kış lastiği bulundurma zorunluluğu bulunuyor. Bunun haricinde dikkat edilmesi gereken bir diğer husus ise zincir kullanımı. Karlı ve buzlu olan zorlu yüzeylerde aracın çekişi için kullanılan zincir, kış lastiği kullanım zorunluluğunu değiştirmiyor. Bu maddenin ışığında denetim yapan ekipler zincirin altındaki lastiğin kış lastiği olmaması durumunda cezai işlemi başlatabiliyor.
Kış Lastiği Takmama Cezası ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Araçta Takılı Olan Lastiğin Türü Nasıl Anlaşılır?
Genelgenin üçüncü bölümünün 7. maddesinde yer alan bilgiye göre araç lastiklerinin dış yanak kısmına bakılarak bu anlaşılabilir. Lastiğin dış yüzeyinde (M+S) ifadesi ya da (M+S) ile birlikte kar tanesi işareti bulunuyorsa o lastik kış lastiği demektir. Kaplama yöntemi ile üretilen bazı lastiklerde dış tarafta herhangi bir bilgi yazmadığından aracın lastik desenine bakılarak ne tür lastik olduğu anlaşılabilir. Bu aynı zamanda denetim ekiplerinin de kullandığı yöntem olduğu için genel geçer bir yöntemdir ve öğrenmesi çok kolaydır.
Cezai İşlem Süreci Nasıl İşler?
Denetime giren aracın denetleme yapan ekip tarafından lastiklerinden birinin veya tamamının ilgili kanuna uygun olmadığı tespit edilirse yetkili memur tarafından ceza tutanağı doldurulur. Ceza tutanağının doldurulmasının ardından yetkili memur, sürücüye kış lastiğini taktırmak üzere gideceği yerleşim yerinin bilgilerini ve güzergahını içeren “İzin Belgesi” verir. Bu belge, belirtilen süre içerisinde belirtilen yerleşim yerinde araca kış lastiği takılacağını belirtir. Bu belge sayesinde başka denetimlerde tekrar tekrar ceza kesilmesinin önüne geçilir.
Sürekli Kış Lastiği Takmanın Cezası Var Mıdır?
Yukarıda belirtilen genelgeye ve Trafik Kanunu’na belirtilen dönemler dışında kış lastiği kullanımı ile ilgili bir madde bulunmuyor. Bu durum da yasal olarak bir sorun teşkil etmediği anlamına geliyor. Ancak sıcak havalarda kış lastiği kullanmaya devam etmenin bazı fiziksel problemleri bulunuyor.
- Kış lastikleri aracın performansını düşürerek yakıt tüketimi ve karbondioksit tüketimini artırıyor.
- Virajlarda yeterli reaksiyon gösteremeden aracın kontrolünün kaybına yol açabiliyor.
- Aracın fren mesafesini uzatıp tekerleklerin gürültü çıkarmasına sebep olabiliyor.
- Kış lastikleri daha çok kauçuk kullanılarak üretildiğinden yaz lastiklerine göre daha yumuşak olur. Bu durum kış lastiğinin daha erken yıpranmasına ve daha çabuk bozulmasına sebep olacaktır.
Yabancı Plakalı Araçlarda da Kış Lastiği Takmama Cezası Var Mı?
Resmi Gazate’de yayınlanan genelgenin 5. maddesine göre ülkemizde tescil edilmemiş araçlar da bu kış lastiği takmama cezası kapsamındadır. Bu nedenle kış aylarında ülkemizi ziyarete gelen yabancı plakalı araçların da yasaya uygun kış lastiği takılı olmalıdır. Aksi taktirde cezai işlem uygulanabilir.