Çalışma Bakanlığına Şikayet Nasıl Bildirilir?

İşçi ve işveren arasında yaşanan anlaşmazlıkların her zaman iş yeri sınırları içerisinde çözümü mümkün olmayabilir. İşvereni tarafından çeşitli nedenlerle mağdur bırakılan, maaşını alamayan, fazla mesai ücreti yatırılmayan, izinlerini kullanamayan, tazminatsız işten çıkarılan ya da sigortasız olarak çalıştırılan işçiler kesin çözüm için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına şikayette bulunabilir.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı; çalışma hayatını düzenlemek, denetlemek, tüm çalışanlar ve işverenler için sağlıklı bir çalışma ortamı oluşturmak, istihdamı ve nitelikli iş gücünü artırmak misyonuyla hizmet veren bir bakanlıktır. Türkiye İş Kurumu, Sosyal Güvenlik Kurumu, Devlet Personel Başkanlığı, Mesleki Yeterlilik Kurumu gibi iş hayatına dair temel yönetmelikleri düzenleyen diğer pek çok devlet kuruluşuyla bağlantılı ve koordineli olarak çalışır.

Maaşımı Alamıyorum Nereye Şikayet Edebilirim?

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı; her türlü soru, öneri, ihbar, şikayet, başvuru ve taleplere hızlı dönüş sağlayabilmek için Alo 170 ÇSGB İletişim Merkezi’ni oluşturmuştur. Çalışma Bakanlığı şikayet hattı olan Alo 170’e ulaşmak için, herhangi bir telefondan 170 tuşlanabilir ya da www.alo170.gov.tr internet sitesi üzerinden online olarak mesaj bırakılabilir.

“Maaşını alamayan işçi nereye başvurmalıdır?” sorusunun cevabı Alo 170 üzerinden Çalışma Bakanlığıdır. Bu hat aranırken kişinin yanında kimliğini bulundurması önem taşır. İletişim hattı üzerinden ulaşılan yetkililerce çalışandan kimlik bilgileri istenir. İlk kez arayan çalışanlardan ad, soyad, T.C. Kimlik numarası, doğum tarihi, doğum yeri gibi detaylı bilgiler istenebilir.

İşçi şikayet hattı Alo 170’e yapılan başvurulara bir takip numarası verilir ve işçiden gelen talepler en geç 72 saat içerisinde değerlendirmeye alınır. Bildirim takip numarasını sorgulamak isteyen işçi 3 iş günü içerisinde hattı yeniden arayarak ayrıntılı bilgi alabilir. Bildirim takip numarası kişisel bir bilgidir, kimseyle paylaşılmaması gerekir.

İnternet üzerinden yapılan başvurularda çalışandan cep telefonu numarası ve e-posta adresi gibi iletişim bilgileri istenir. Alo 170 yetkilileri maaşını alamayan çalışanın şikayetiyle ilgili olarak, bu iletişim bilgileri üzerinden geri dönüş sağlar. İşçi hakları telefon numarası Alo 170’e hem fazla mesai ücretini alamayan hem de normal çalışma saati ücreti eksik ödenen ya da hiç ödenmeyen çalışanlar başvurabilir.

İş Kanunu’na göre işçi ücretinin tam olarak ve zamanında ödenmesi esastır. Mücbir sebep olmadıkça işçinin ödemesini geciktiren işverenin yasa koyucuya göre her şekilde cezaya tabi tutulması beklenir. İşçi, Çalışma Bakanlığına başvurarak hem yasadan gelen hakkını aramış olur, hem de ödemesini yapmayan işverenin cezai yaptırıma uğramasını sağlayabilir.

Sigortasız İşçi Çalıştırma Nereye Şikayet Edilir?

Kayıt dışı istihdam, Çalışma Bakanlığının önlemeyi hedeflediği başlıca iş hayatı sorunlarından biridir. Caydırıcı cezalara, iş mahkemesinde yürütülmekte olan davalara ve ağır idari para cezalarına rağmen hala sigortasız eleman çalıştırmaya devam eden işletmeler mevcuttur. Sigortasız çalışan işçiler, mevcut işlerini kaybetme korkusu yaşadıkları için yazılı dilekçe ile ihbardan, isimlerini açıklamaktan ve şikayetlerinin işveren tarafından öğrenilmesinden çekinebilirler.

İşçilerin iş yeri şikayeti ile ilgili en büyük çekincelerinden biri olan işverene deşifre olma korkusunun önüne Alo 170 Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İletişim Merkezi geçmiştir. Çalışma Bakanlığı şikayet hattında, şikayette bulunan kişinin kimlik bilgilerinin gizli tutulduğu belirtilir. Çalışanlar daha huzurlu, güvenli ve haklarını zamanında alabildikleri bir iş ortamı için bakanlığın kendilerine sunmuş olduğu iletişim hattından faydalanmalıdır.

Alo 170 üzerinden yapılan sigortasız çalışma şikayetlerine hızla dönüş sağlanır. Şikayet kaydının oluşması ile birlikte iş yerinin fiilen ya da kayıtlar üzerinden teftişi başlatılabilir. Denetimlerin yapılabilmesi için sigortasız işçi çalıştırma şikayetiyle arayan kişinin; iş yerinin unvanını, sigortasız çalışan kişi kimlik bilgilerini ve iş yerinin açık adresini yetkililere bildirmesi gerekir.

Kimi işverenler deneme süresi nedeniyle işçilere henüz sigorta yapmadıklarını iddia etmekte ve bu deneme süresini gittikçe uzatmaktadır; ancak bu uygulama yasaya göre doğru değildir. Deneme süresi de olsa işçiye sigorta yapılması gerekir ve deneme süresi en çok 4 ay olabilir. Deneme süresinde olduğu için kendisine sigorta yapılmadığını belirten çalışanlar da bakanlığa şikayette bulunabilirler.

Aynı şekilde Sosyal Güvenlik Kurumuna çalışma günü bildirilirken eksik bildirilen çalışanlar Alo 170 üzerinden ihbar ve şikayette bulunabilir. Prim ödeme gün sayısı çalışanın emeklilik hesabını doğrudan etkiler; eksik bildirimler çalışanın gününden gitmesine ve emekliliğinin gecikmesine neden olur. İhbar ve şikayet hattı üzerinden bu suistimallerin önüne geçmek hedeflenmektedir.

İş Güvenliği Şikayeti İçin Nereyi Aramak Gerekir?

İş sağlığı ve güvenliği uygulamaları özellikle günümüzde oldukça önem kazanmıştır. Çalışma Bakanlığının iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin önlemlerin artırılması ve ihmallerin cezalandırılması konularında titiz çalışmalar yürüttüğü biliniyor. İşçinin çalışmakta olduğu iş yerinde iş güvenliği yönünden endişesi ya da şikayeti varsa, mesai saatleriyle sınırlı olmaksızın, 7 gün 24 saat Alo 170 üzerinden bakanlığa şikayette bulunması mümkündür.

6331 sayılı İş Sağlığı Güvenliği Kanunu’na göre işveren, iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili tedbir almak, organizasyon yapmak, gerekli araç ve gereçleri sağlamak ve mevcut şartları iyileştirmekle yükümlüdür. Yükümlülüklerini yerine getirmeyen, iş yeri sağlık ve güvenliği ekibini oluşturmayan, risklere karşı önlem almayan işletmelere karşı cezai işlem başlatılarak iş kazalarının ve meslek hastalıklarının önüne geçmek hedeflenmektedir. İşçiler ilgili kanun maddelerine dayanarak, Alo 170 aracılığıyla iş güvenliği önlemlerini almayan işveren aleyhine şikayetçi olabilir.

Alo 170 iletişim hattı, SGK şikayet hattı olarak da kullanılabilir. Çalışma Bakanlığı dışında SGK, İŞKUR ve MYK ile ilgili tüm konu başlıkları, ihbar, şikayet, başvuru, talep ve sorular için Alo 170 hattı üzerinden, kurumlarca yetkilendirilmiş kişiler ile iletişim sağlamak mümkündür. Telefondaki yetkili, işçinin durumuna hemen çözüm getiremese de 3 iş günü içerisinde ilgili makama yönlendirilmesini ve detaylı bir açıklama ile şikayet sahibine dönüş yapılmasını sağlamakla görevlidir.

Raporlu durumdaki çalışanlar rapor ücretlerinin ne zaman yatırılacağını öğrenmek için Alo 170’i arayabilirler. Emeklilik bilgilerini sorgulamak için yalnızca T.C. kimlik numarası ile Alo 170’ten bilgi alınabilir. “Maaşım sigortada düşük görünüyor”, “Maaşım aylardır ödenmiyor”, “Resmi tatillerde çalıştığım halde fazla mesai ücretim ödenmiyor” gibi şikayetlerin tümü için Alo 170 iletişim hattı hizmet vermektedir.