Yetim Aylığı İle Alakalı Tüm Detaylar
İnsanın yaşayacağı en büyük acılardan biri muhakkak ki ölümdür. Ölüm sadece kişiyi bu hayattan koparmakla kalmaz geride kalan aileyi de maddi ve manevi olarak zor durumda bırakır. Yıllarca çalışmış ve hizmet vermiş birin hak ettiği emekli aylığı ölümünden sonra alınmazdı. Bu durumda merhumun eşi ve çocukları maddi açıdan zorluğa düşerdi. Daha sonra yapılan değişikliklerde SGK kapsamında çalışan ve emekliliği olan anne veya babanın vefatından sonra çocukların bu aylığı alabilmesinin önü açıldı. Yetim aylığı adı altında uygulanan bu program ile yetim veya öksüz kalan çocuklara anne veya babanın sahip olduğu emekli maaşı bağlanıyor.
Yetim Aylığı Nasıl Alınır, Şartları Nelerdir?
2008’den önce emekli olan tüm SGK’lılar (Bağkur, Emekli sandığı ve SSK) ölmeleri halinde aile bireylerine bu aylık bağlanır. Merhumun eşine dul aylığı olarak bağlanan bu maaş, çocuklara ise yetim maaşı olarak verilir. Çocuklar arasında kız erkek ayrımı yoktur. Aynı şekilde aylığın bağlandığı dulun ise kadın olması şart değildir. Erkek de bu maaştan faydalanır. E
Erkek çocuklarında 18 yaşından sonra yetim maaşından mahrum kalma olayı vardır. Eğer erkek çocuk orta öğretime devam ediyorsa 20 yaş, üniversite öğrenimine devam ediyorsa 25 yaşına kadar bu maaştan faydalanır. Kız çocukları ise evlenmedikleri ve sigortalı bir işte çalışmadıkları takdirde bu maaştan hep faydalanırlar.
Merhum sigortalının anne ve babası da bu aylıktan hak elde edebilir. Bu durumun gerçekleşmesi için iki şart vardır.
Bunlardan ilki, merhum kişinin eşi ve çocuklarına bağlanacak olan aylıkların toplam miktarının aylığın miktarından az olması ve merhumun anne ve babasının geçimini merhumun sigortasından sağladığının belgelenmesi gerekir. Eğer merhumun dul eşine ve yetim çocuklarına bağlanan aylıklar maaşa eşit ise anne ve baba aylıktan hak alamaz. Erkek çocuğun ve çocukların aylık almaktan mahrum kalması veya kız çocukların sigortalı işte çalışıp, evlenmesi halinde bile merhumun annesi veya babası aylıktan pay alamaz. Ayrıca üzerinde mal varlığı olan merhum anne ve babası; yine merhumun aylığından hak alamaz.
Bu aylığı almak isteyen dul ve yetimlerin; ölüm aylığı talep belgesi ikamet edilen yerdeki SGK merkezlerine iletmeleri gerekir. SGK bu aylığı talep edilme sonucunda bağlar. Talep edilmeyen aylıklarda 5 yıl sonunda hak kaybedilir. Buraya yapacağınız talep başvurusu ile konu hakkında değerlendirme yapılır. Tüm şartlar sağlandığı takdirde kişilere aylıklar bağlanır.
Yetim Aylığı Hangi Durumlarda Kesilir?
Bu aylık eş, kız ve erkek çocuk için farklı durumlar dahilinde kesilir.
Dul eş: Dul aylığı alan eş yeniden evlenir ise bu aylık kesilir. Ayrıca dul eşin sigortalı bir işte çalışması ile aylık kesilmez. Sadece normalde aldığı aylığın %50’sini almaya hak kazanır.
Erkek Çocuk; 18 yaşına gelinceye kadar erkek çocuk her koşulda aylığını alır. Eğer 18’den sonra eğitimine devam etmez ise aylık kesilir. Eğitimine devam eden çocuk orta öğretimde 20 yaş, yüksek öğrenimde ise en son 25 yaşının bitimine kadar bu aylığı alabiliyor.
Kız Çocuk; kız çocukları ise yaş farkı gözetmeksizin bu aylığı alır. Sigortalı bir işte çalıştıkları veya evlendikleri durumda yetim aylığı kesilir. Fakat evlenen kız çocuğuna bir defalığına mahsus iki yıllık yetim aylığı peşin olarak çeyiz parası adı altında ödenir.
Malul Çocuk; engelinden dolayı bakıma muhtaç bir çocuk varsa, her yaşta ve cinsiyette çocuk yetim aylığı alır.
Yetim Aylığı Kesildiğinde Tekrar Bağlanır Mı?
Evet bazı durumlarda aylık tekrardan bağlanır.
- Sigortalı bir işte çalışan kız çocuk işi bıraktığında SGK’ya yeniden başvurarak tekrar aylık almaya başlayabilir.
- Ya da evlendiğinde kesilen aylığını boşandıktan sonra tekrar talep etmesi halinde alabilir.
- Yetim erkek çocuk ise 2 yıllık bir bölüm okuduktan sonra 4 yıllık bir bölüme geçişinde aradaki boşluktan dolayı kesilen aylığı talep edebilir.
- Dul eş ise sigortalı işten çıkması dahilinde aylığı tekrar alabilir.
Yetim Aylığı Geriye Dönük Alınabilir Mi?
Merhum öldükten sonraki ayın başında dul eş ve yetim çocuklara aylık bağlanır. Ayrıca emeklilik toplu olarak da verilir. Kişilerin SGK’dan bu aylığı en geç 5 yıl içinde talep etmesi gerekir. 2008’den önce emekli olan ve merhum olan kişilerin aile bireylerinin aylık hakkı olduğundan bunu SGK’dan talep etmeleri halinde geriye dönük 5 yıllık aylık alabilirler.
Yetim Aylığı Anneye veya Kardeşe Nasıl Devir Edilir ?
Eğer bu aylıktan çeşitli sebeplerden dolayı vazgeçiyorsanız veya aylık kesiliyor ise, bu durumda aylığın kardeşe ya da anneye devri için SGK’ya dilekçe vermelisiniz. Konu değerlendirildikten sonra devrin yapılıp yapılmayacağı anlaşılır.