Kredi Notunu Neler Etkiler? Nasıl Yükselir? Kaç Ayda Yükselir?
Kredi notu, bankaların ve diğer finansal kuruluşların referans kabul ettiği en önemli göstergelerden biridir. Geçmiş kredi ve kredi kartı işlemleri esas alınarak oluşturulan bu notun yüksekliği sayesinde; herhangi bir teminata ihtiyaç duymadan kredi çekebileceğiniz gibi, aksi durumda ekonomik yönden oldukça riskli bir gruba da dahil edilebilirsiniz.
Kredi notunu kontrol altında tutmak, düşmesinin önüne geçmek ve düşük kredi notunu yükseltmek için elbette izleyebileceğiniz bir yol haritası mevcut. Bankadan bankaya değişmeyen bu genel kuralları yakından takip ederseniz, kendinizi kısa zamanda risk kümesinden çıkarmanız mümkün. Kredi notunuz düşmeden önce aksiyon aldığınız ve ödemelerinizi zamanında yaptığınız takdirde ise notunuzu ve kredi durumunuzu çok daha kolay yönetebilirsiniz.
Kredi Notu Nedir?
Kredi notu, banka ayrımı olmaksızın kullanılan tüm kredilerin ve kredi kartlarının geçmiş verileri üzerinden oluşturulan bir not türüdür. Kredili ürünlerin düzenli ödenmesi halinde bu not sabit kalır ya da yükselir. Ödemelerin son ödeme tarihinin geçmesi durumunda ise kredi notunda düşüş meydana gelir. Kredi yönünden yasal takibe alınan, bankalarla dava sürecine giren kişilerin kredi notları 0 seviyesine yaklaşırken; ödemelerini düzenli yapan bireylerin kredi notları ve risk raporları ise olumlu ölçüde gelişir.
Kredi Kayıt Bürosu (KKB) tarafından güncellenen ve yenilenen bir bilgi olan kredi notu; kişinin ödeme alışkanlıklarını ve finansal durumunu analiz ederek bankalar ve diğer finansal kuruluşlarla düzenli aralıklar halinde paylaşılır.
Kredi Notunu Neler Etkiler?
Kredi notunu etkileyen bileşenler daha çok kişinin ödeme geçmişi ve borçlanma alışkanlıklarının bir sonucu niteliğindedir. Aşağıdaki unsurlar kredi notunu doğrudan etkiler:
- Kredili ürün ödemelerine yönelik alışkanlıklar
- Mevcut hesap ve borç durumu
- Yeni kredili ürün açılışları
- Kredi kullanım yoğunluğu
Bu bileşenlerin hepsinin eşit oranda notu etkilediğini belirtmek yanlış olur. Mevcut hesap durumu ve ödemeye yönelik geçmişin ağırlığı hesaplamada daha fazla iken; kredi kullanım sıklığı daha düşük bir yüzde ile nota etki eder.
Kredi Notu Ne Anlama Gelir?
Kredi notu 0 ile 1900 değerleri arasında değişir. Finansal deneyimi olmayan kişiler bu rakamlardan anlam çıkarmakta zorlanabilirler. Bu notun kullanımı ile ilgili bankalar farklı alt sınırlar belirleyebilse de; bir puanın ne anlama geldiği tüm bankacılık sistemi için aynıdır. Kredi notlarına ilişkin aralıklar aşağıdaki gibi listelenebilir:
- 0-699: En riskli
- 700-1099: Orta riskli
- 1100-1499: Az riskli
- 1500-1699: İyi
- 1700-1900: Çok iyi
Bu tabloya göre kredi notu 1500 puan ve üzerinde olan kişiler çoğunlukla yeni bir kredi başvurusunda bulunmaları halinde sorun yaşamazlar. Rahatlıkla yeni bir kredi kartı için başvurup kredi kartı limiti artırımına gidebilirler. Puanlar düştükçe kişilerin kredi kullanabilme ve borçlanabilme yönünden yeterlilikleri de azalır.
Özellikle 700 puan ve altındaki kişiler çoğu zaman kredi kullanımı nedeniyle yasal takibe maruz kalmış ve kara listeye alınmış kişilerdir. Kredi kullanımında, kredi notuna ilave olarak kişinin sigortalılık süresi ve aylık geliri gibi etmenlerin de dikkate alınacağı unutulmamalıdır.
Kredi Notu Nasıl Yükseltilir?
Kredi notunuzu yükseltebilmek için not hesaplamasında kullanılan bileşenleri dikkate almanız ve buna uygun hareket etmeniz gerekiyor. Özellikle kredi kartınızın asgari ödeme tutarını zamanında ödemeye dikkat edin. Son ödeme tarihi geçtiği halde yapılmayan ödemeler notunuzun hızla düşmesine neden olur.
Eğer her seferinde, kartınızın yalnızca asgari ödeme tutarını ödüyorsanız; bu da ileride sizin açınızdan sorun teşkil edecek bir davranıştır. Her ödeme döneminde borcunuza faiz yansıyacağını ve bir süre sonra ödeme güçlüğü yaşayabileceğinizi unutmayın.
Kredilerinizin nasıl kapandığını göz önünde bulundurun. Teminatlı ve teminatsız borç bakiyeleriniz ile iyi ve kötü kapanmış geçmiş kredileriniz bankaların denetimi altındadır. Limitlerinizi gözden geçirin ve zamanında ödeyemeyeceğiniz meblağda kredi çekmeyin.
Göreceli olarak notunuzu etkileme oranı düşük olmakla birlikte; yeni çektiğiniz krediler de sizin açınızdan risk oluşturur. Henüz ödeme performansınız bilinemese de, mevcutta kaç kredinizin olduğu bankalar açısından önem taşır. Bu nedenle fazla sayıda krediyi bir arada yürütmek iyi bir fikir değildir.
Aynı anda çeşitli bankalardan farklı tutarlarda kredi başvurularında bulunmanız sizin adınıza olumlu bir gösterge değil. Bunun yerine ihtiyacınızı toplu olarak tek bir başvuruyla karşılamaya çalışın.
Kredi kullanım yoğunluğu önemli bir kriter olmakla birlikte; burada hedeflenen hiç kredi kullanmayan müşterileri bulmak değildir. Aksine sıkça kredi kullanan ancak bunların tümünü düzenli bir şekilde zamanında ödeyen müşteriler, hiç kredi kullanmayanlara göre daha yüksek kredi notuna sahiptir.
Kredi notunuzu yükseltmek adına banka aktivitelerinizi sonlandırmayın. Notunuzun yeniden hesaplanabilmesi için olumlu verilerin sisteme dahil olması daha yerinde olacaktır. Mevduat hesabınızda para bulundurmaya ve buradan ödemeler yapmaya gayret edin. Bankalarla çalışmaya devam edin.
Otomatik ödeme talimatı verin. Sadece maddi güçlükten değil, ihmalkarlık nedeniyle kredi notunuzu düşürüyor olabilirsiniz. Bundan kaçınmak için; borçlarınızı otomatik ödeme talimatı aracılığıyla ödeyin. Esnek hesap olarak tabir edilen hesaplardan açarak; o an için mevduatınızda para olmasa bile borcunuzun ödenmesini sağlayabilirsiniz. Elbette esnek hesabı da bir diğer borçlanma aracı olarak kullanmayın, maaşınızla birlikte buradaki açığı kapatın.
Kredi Notu Kaç Ayda Yükselir?
Düşük kredi notu nedeniyle yeni bir kredi kartı çıkaramayan ya da kredi çekmekte zorlanan kişilerin kredi notunu yükseltme yollarının arayışına girmesi normaldir. Kredi notunu yükseltmek için gerekli adımları uygulamak zamana yayılacağından, bir ayda kredi notunun yükselmesini beklemek doğru olmaz.
Kredi notunu belirleyen parametrelerin çoğu bir aylık periyotlar halinde gerçekleştirilmektedir. Örneğin; ödeme alışkanlıklarınızla ilgili bileşenin pozitife dönüşebilmesi için yeni bir ödeme döneminin gelmesini beklemek durumundasınız. Zamanında gerçekleştirdiğiniz ilk ödemeden hemen sonra da notunuzun hemen yükselmesini beklememelisiniz. Ne de olsa, finansal hareketinizin önce bankanızdan Kredi Kayıt Bürosuna akması gerekmektedir. 7 ya da 8 aylık bir süreyi istikrarlı olarak düzenli ödemeler, kapanan borçlar ve artan mevduatlar ile geçirmeniz halinde ise KKB tarafından paylaşılan notunuzda mutlaka iyileşme görülecektir.
Kredi notunun yükselme süresi kişinin içinde bulunduğu risk süresine göre de değişebilir. Yüksek risk grubundaki kişilerin olabildiğince tüm borçlarını kapatmaları yerinde olur.