2019 Geriye Dönük Borçlanma Nasıl Yapılır? Ücreti Nedir?
Emeklilik yaşını doldurduğu halde prim gün sayısını tamamlayamadığı için emekli olamayan SGK güvencesi altındaki vatandaşlara emekli olabilme imkanı tanınıyor. Kapsamı kanunlar tarafından belirtilen kriterler doğrultusunda eksik gün primlerini geriye dönük borçlanmasıyla ödeyenlerin emeklilik hakkını elde etmesi mümkün.
Geriye Dönük Borçlanmayla Emekli Olmak Mümkün mü?
Kanunda öngörülen emeklilik yaşını dolduran fakat emeklilik için gerekli prim günü ödemesini tamamlayamayan kişiler, 2019 geriye dönük emeklilik koşullarını sağlayıp, prim ödemelerini gerçekleştirdikleri takdirde emekli olma fırsatını elde edebilirler.
Eğer sigortalıysanız SSK’da geriye dönük borçlanma hakkı sayesinde eksik gün primlerinizi ödeyerek emekli olabilirsiniz. Emeklilik yaşını tamamladığı halde 1800 gün ve üzerinde prim borcu bulunan kişiler geriye dönük 1800 gün borçlanma uygulaması sayesinde emekli olabilirler. Prim borcu bulunan kişiler çıkan yeni yasa ile bu prim günlerini sildirebilecekleri gibi, ödemek istediklerinde ise yıllık toplam 1800 gün primlerini yeniden yapılandırmak kaydıyla borçlanarak emekli olma yolunda adım atmış olurlar.
Sigortası başlamış fakat ödeme yapmamış olan kişilere de emeklilik fırsatı sunuluyor. Torba yasada geriye dönük borçlanma ile sunulan bu fırsatın kapsama alanına en fazla girenler ise tarım işçileri. Özellikle 90’lı yıllarda pancar ekimi yapan çiftçilerden Ziraat Odası ile Tarım Kredi ve Kefalet Kooperatifine kayıtlı olup pancarlarını teslim ettikleri şeker fabrikalarından BAĞ-KUR primi kesilenlere büyük fırsat sunuldu. O gün sigortalı olduklarından haberi bile olmayan çiftçiler geçen süreyi geriye dönük borçlanarak gün primini tamamlayıp emekli olabiliyor.
Torba yasadan yararlanan bir diğer sigortalı ise vergi mükellefleri esnaflar. Vergi mükellefiyeti nedeniyle BAĞ-KUR’a kayıt olmuş fakat ödeme yapmamış esnaflar, ödemedikleri primlerini toplu şekilde ödeyerek emekli olma hakkını elde edebilirler.
Geriye Dönük Borçlanma Şartları
Gün primini tamamlayamayan emekli adaylarına verilen fırsatlar kanunla belirlenmiş, kimin ne kadar ve hangi şartlarda borçlanarak emekli olabileceği konusu yasalaştırılarak uygulamaya konulmuştur.
Geriye dönük borçlanma şartları 5510 sayılı kanunun 41. maddesinde düzenlenmiştir. 41.madde uyarınca;
- Kadınlar; ücretsiz doğum izni veya çalışmadan geçen süreleri SSK (4A), BAĞ-KUR (4B) ve devlet memuru (4C) ayrımı yapılmaksızın borçlanabiliyor. Borçlanmaya sebep olan doğumlar için iki yıl, iki yıldan daha az yaşayan çocuklar için yaşadıkları süreleri,
- Erkekler; er veya erbaş olarak silah altında geçirdikleri süreleri, yedek subay okulunda geçirdikleri süreleri,
- Memurlar; çalıştıkları kurumların mevzuatına göre aylıksız geçen izin sürelerini,
- Doktora öğrencileri ve tıp doktorları; uzmanlık için yurt içinde ve yurt dışında sigortasız geçirdikleri öğrenim sürelerini,
- Avukatlar; avukatlık stajında geçirdiği sigortasız süreyi,
- Çalışırken tutuklanıp ve daha sonra beraat eden sigortalılar; tutukluluk yada gözaltında geçirdikleri süreleri,
- İşçiler; grev ve lokavtta geçirdikleri süreleri,
- Hekimler; fahri asistanlıkta geçirdikleri süreleri,
- Seçimlerde aday olmak için görevlerinden istifa eden kişiler; seçim tarihine kadar geçirdikleri sigortasız süreleri,
- 4857 sayılı kanun kapsamında, kısmı süreli iş sözleşmesi ile çalışanlar; çalıştıkları kısmi sürelerdeki eksik sürelerini borçlanabilir ve hizmet sürelerine ekletebilir. Kısmi süreli iş sözleşmesinde geriye dönük borçlanma 25.02.2011 tarihinden sonraki günleri kapsamaktadır.
Erkekler İçin Geriye Dönük Borçlanma
Emeklilik için gün primini tamamlamak isteyen erkeklerin askere gitmeden önce sigorta girişi yapılmış olmalıdır. Erkekler için geriye dönük borçlanma askerde geçirdikleri süreleri kapsadığından sadece 540 gün borçlanma söz konusudur. Askerlik borçlanması olarak en fazla 540 gün primi borçlanabilecek erkeklerin askerlik yapmaları şartı aranmakta olup, askerlikten muaf olanlar için askerlik borçlanması yapılamamaktadır.
Askerlik borçlanması sigortalıların günlük kazançlarının %32’si üzerinden hesaplanır. En az 30 gün ve en fazla 540 gün askerlik borçlanması yapılabilir.
İhtiyaç duyulan kadar gün primi için 4 kategoride borçlanma yapılması mümkün. Askerlik borçlanması kapsamında;
- 30 günlük süre için: 649,50 TL,
- 180 günlük süre için: 3.897,00 TL,
- 360 günlük süre için: 7.794,00 TL,
- 540 günlük süre için: 11.691,00 TL ücret hesaplanmaktadır.
Kadınlar İçin Geriye Dönük Borçlanma
Erkekler sadece askerde geçirdikleri süreyi borçlanabilirken kadınlarda çocuk sayısına göre gün primi borçlanması yapılır. Her çocuk için iki sene yani toplam 720 gün, toplamda ise 3 çocuk için borçlanma yapılabilir. Bu da 6 yıla tekabül ettiğinden kadınlar için geriye dönük borçlanma kapsamında 6 yıl önce emekli olunması mümkün.
Kadınların geriye dönük borçlanma talebinde bulunmaları halinde;
- Tek çocuk için 720 gün primi doğum borçlanması: 15.580,80 TL,
- İki çocuk için 1.440 gün primi doğum borçlanması:31.161,60 TL,
- Üç çocuk için 2.160 gün primi doğum borçlanması: 46.742,40 TL ücret hesaplanmaktadır.
Geriye Dönük Yurt dışı Borçlanma
Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yaşı geldiği halde emeklilik süresini tamamlamayan, yurt dışında çalışan sigortalılara sunulmuş çeşitli fırsatlar mevcuttur. Yurt dışında çalışan işçiler yurt dışı hizmetlerini süresince borçlanabilirler. Emeklilik yaşını tamamlayan yurt dışında çalışan işçiler yurda geldiklerinde bu hizmetlerini kadar borçlanış sayılırlar Yurt dışı hizmetlerini geriye dönük yurt dışı borçlanma ile borçlanan vatandaşlar yaş ve yıl şartlarını tamamladıktan sonra emekli olabilirler.
Asgari ücret üzerinden hesaplanan 2019 yılı için yurt dışı borçlanmasında 30 gün primi ödenebildiği gibi 5400 gün primi de ödenebiliyor.
Asgari ücret üzerinden hesaplanmış en düşük yurt dışı borçlanması için sigortalıların;
- 30 gün primi yurt dışı borçlanmasında 649,44 TL,
- 360 gün primi yurt dışı borçlanmasında 7.793,28 TL,
- 720 gün primi yurt dışı borçlanmasında 15.586,56 TL,
- 1440 gün primi yurt dışı borçlanmasında 31.173,12 TL,
- 1800 gün primi yurt dışı borçlanmasında 38.966,40 TL,
- 5400 gün primi yurt dışı borçlanmasında 116.899,20 TL ödeme yapmaları gerekiyor.
10 yıllık yurt dışı süresini yani 3.600 gün primini borçlanmak isteyen sigortalıların ödeyeceği tutar 77 bin 940 TL’dir.
Yurt dışında çalışan süresinin borçlanılması için; yabancı ülkedeki Türk konsolosluğu, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müşavirliği veya Ataşelik gibi temsilciliklerden alınacak ve yurtdışı borçlanma için kullanılacağı belirtilen hizmet belgeleri veya o ülkedeki çalışılan iş yerinden alınacak hizmet sürelerini gösterir bonservis ile birlikte çalışma izinlerinin tercümeleri gerekiyor.
Yurt dışı borçlanmasında; bir günlük borçlanma tutarı başvuru tarihindeki günlük asgari ücret ile günlük asgari ücretin 7,5 katı arasında kalmak koşuluyla hesaplanan prime esas kazanç tutarının yüzde 32’si olarak belirlenir.